بایل رابرت

بایل رابرت (25. 1. 1627، لیسمار، ایرلندیه-30. 12. 1691، لاندان) ، فیزیک و کیمیادان انگلیس. معلومات ابتدایی را در خانه گرفته است. در سن 12-سالگی برای ادامه‌ تحصیل به شهر جینیوه فرستاده شده، سپس، در وقت سیاحت به اتالیا و فرانسه معلوماتش را مکمّل کرده است. بعد بازگشت به ایرلندیه از سال 1654 در آکسفارد مسکن می‌شود و به آموزش فیزیکه و کیمیا مشغول می‌گردد. او در تع­سیس جمعیّت علمها ، که سا­ل 1668 به لاندان کوچانده شد و بعدتر با نام «جمعیّت شاهی لاندان» معمول گردید، شرکت کر­ده است. فعالیّت علمی بایل به اساسناک کردن متد تچریبوی در ساحه‌های فی­زیکه و کیمیا بخشیده شو­ده است. در نتیجة تحقیقات بایل سال 1660 قانون تغییریابی خجم هوا از تغییریابی فشار را، که با نام قانون بایل-مریاتّ مشهور است، کشف کرد. موافق آن چندیریّت گاز به حجم اشغالکرده‌اش متناسب است. در ساحة مگنیتیزم، فیزیکة مالیکولوی، آپتیکه و الکتریک، فیزیکة نظریه‌وی و ایراستتیکه تحقیقات انجام داده است. بایل برامتر و اسباب مخصوصی ساخت، که تمثال وکئوممیتر است. زیچی مادّه‌ها را آموخت، خاصیت فسفر (زیچی، بویی، وزن خاص، شعاع‌افکنی و غیره) را پیشگویی کرد. با عبارة ف. اینگیلس «بایل کیمیا را علم کرد». نگر نیز قانون بایل-مریاتّ.