بریشیم چیست؟. ابریشم ان نخیست، که از پیلّه حاصل میشود. ابریشم از قدمولییام معلوم است. در آسیای مرکزی کریب 4 هزار سال پیش کرمک پروریده، ابریشم استحصال میکردند. خیتایهای کدیم ابریشم را بنا بر استواری و بداشتی خیلی قدر مینمودند.
پیلّة از همه قدیمترین از باششگاههای دورة نیالیته منطقة شمالی شنس (2200-1700 تا میلاد) و نمونههای اوّلین متاع ابریشمی در یکی از دخمههای خیتایی جنوبی (475-221 تا میلاد) یافت شدهاند. زمانهای قدیم مغولها از ابریشم زره تییار میکردند، که جنگاوران را از ضرب تیر محافظت مینمود. نخ ابریشم از دو غاز-سفیدههای مخصوص فیبراین (70-80%) و سیریتسین (20-30%) عبارت است. سیریتسین مادّة چسپک بوده، نخهای فیبراین را میچسپاند. در ترکیب نخ ابریشم موم، روغن (1-1، 5%) ، نمکهای کلیی، نتریی، کلسیی (1-1، 5%) نیز موچودند،
نخ ابریشمی یک پیلّه 400-1200 متر درازی و 25-30 مکم غفسی دارد. غفسی ابریشم به مقدار نخهای پیلّه، که با هم پیوستهاند، وابسته است. ابریشم نخ طبیعی پراتیینی میباشد. صفت ابریشم به ذات کرمک و غذای آن وابسته است. ابریشم ساخت هوجیروی ندارد و فرق آن از دیگر نخها در همین میباشد. در مورد بریدن، شکل سهکنجه را دارد. رنگ ابریشم وابسته به ذات کرمک سفید، زرد، گلابی، سبز میشود. رنگ طبیعی ابریشم نسبتاً کمداشت بوده، زود میپرد.
بریشیم به تأثیر روشنایی و عشقار کم (در محلول 5-فایضة naoh زود ویران میشود) ، به تأثیر کیسلاتههای مینیرلی بیشتر تاب میآرد. در حلکنندههای آرگنیکی مقرّری حل نمیشود. ابریشم بداشت و چندیر و جلادار بوده، خاصیت خوب دیالیکتری و گرمیناگذرانی دارد.
متای ابریشمی مناسبت مخصوص میخواهد. آن را در محلولهای عشقاردار تر کردن و شستن ممکن نیست؛ زیر تأثیر بیواسطة نور آفتاب رنگ متاع پریده، نااستوار میگردد. ابریشم در صناعت بافندگی، الکتروتیخنیکه، اویتسیه و طبّ استفاده میشود. نیگ. نیز پیلّهکشی، کرمکداری.
دبیات: اخمیتشین ن. x. ، تینы شیلکاواگا پت، مسکو، 2002.