بدورّهمان xارزمی

عبدالرحمان xارزمی (سال تولد نامعلوم-وفات 1462) ، خطّاط و خوشنویس فارس-تاجیک (عصر 15). یکی از استادان معروف و موفق خط نستعلیک.   بیشتر عمرش در شیراز و بغداد گذشته است. چندی هم-راه پسرش عبدالرّحیم در دربار یعقوب ابن حسن آقّویونل و (خوکمرانی 1478-90) خدمت کرده است.

ز روی یکی از دستخطهای در موزیی آثار ترک و اسلام (استنبول) مخفوزبودة عبدالرحمان xارزمی معلوم می‌شود، که او سالهای 50 عصر 15 در دربار حاکم شیراز پیر بوداق ابن جهانشاه قراکویونل و نیز خطّاطی کرده است. بنا به معلومات موهقّیکان عبدالرحمان xارزمی کتابت را سال 1436 آغاز نموده، آخرین نمونة آثار دسترسشدة او به سای 1462 تعلق دارد.

سبک و اسلوب خط نستعلیق، که عبدالرحمان xارزمی استفاده برده است، اساساً در شیراز پهن شده، سپس از جانب دیگر خطّاطان ادامه‌ یافته است. تأثیر سبک عبدالرحمان xارزمی به هنر خطّاطی و خوشنویسی ایران تا به حدّی بوده است، که حتّی در زمان تشکّل مکتب نو نستعلیکنویسان در هرات و شخرهای دیگر خراسان آن روزگار اسلوب عبدالرحمان xارزمی همچون خط نمونه حفظ شده است.

بینا به عقیدة قاضی احمد («گلستان خونر») عبدالرحمان xارزمی در شیراز استاد یگانه و بی‌نظیر خط نستعلیک بوده است. سبک و اسلوب خطّاطی عبدالرحمان xارزمی به انکشاف خونر نستعلیکنویسی شیراز و هرات تأثیر باسزایی گذاشته است.

دبیات: کزن اخمید، ترکتت آ کلیگرفخ ا خداجنیکخ، مسکو- لنینگراد، 1947؛ اینتسیکپاپیدیة ادبیات و صنعت تاچیک، جلد i، دوشنبه، 1988؛ ا ش ر ا ف یم. ، مینیتیوره: آت بیخزاده دا ریزه‌ای-ا ابّس. دوشنبه، 2011.