بدولزیز ابن ابدولوهاب

عبدالعزیز ابن ابدولوهاب (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، مصوّر و خطّاط تاجیک (عصر 16). بنا به معلومات مؤلف کتاب «گلستان هنر» قاضی احمد عبدالعزیز اصلاً از کاشان بوده است. محصول هنرش را به شاه تهماسب صفوی (حکمرانی‌اش 1524-1576) بخشیده، اساساً در کتابخانة این شاه به مصوّری مشغول بو­ده است. طبق بعضی از معلوماتها شاه تهماسب عبدالعزیز را برای مُهر بردروغ ساختنش جزا داده، گوش و بینیش را بریده است.

بدولزیز چون مصوّر و مینیاتوره‌نگار بااستعداد سبک و اسلوب بهزاد را پیروی می‌نمود و خود را در این هنر از جملة شاگردان او می‌دانسته است. در کتابخانة تاپکپوی ترکیه (البام رقم 47930) یکی از مینیاتوره‌های عبدالعزیز موجود است، که در آن شاهزاده در پیراهن سیاه و چکمن سرخ تصویر شده است.

در این نقّاشی عبدالعزیز تأثیر سبک بهزاد واضح به نظر می‌رسد. از آثار عبدالعزیز مینیاتوره‌های «شاه تهماسب»، «جمشید اندر تخت خویش»، «زوداک» (هر سه در موزیی ملّی پریج) باقی مانده‌اند، که برای آموزش سبک نقّاشی و مینیاتوره‌نگاری او اهمیت کلان دارند. مینیاتورة مشهور او «سلطان در قصر خود» (موزیی ملّی پریج) بسا نازک و طبیعی برآمده، دارای تناسب استوار رنگها و بند و بست مکمّل می‌باشند. ایدولزیز در هنر خطّاطی نیز موفق بوده، نوعهای خط عربی را زیبا می‌نوشته است.

د .: کزن اخمید، ترکتت آ کلّیگرفخ ا خداجنیکخ، م.-ل. ، 1947؛ اینسنکلاپیدیة اد­بیات و سیعت تاچیک، چ-1، د. ، 1988؛ ا ش ر ا ف ی م. ، تدجیکسکیه مینیتیوره. بوخرسکیه شکاله 16-17 وّ. ، د. ، 2011.