بولبّاس ابن مروان سرخسی

بولبّاس ابن مروان سرخسی (820، مرو، سرخس-899، بخارا) ، عالم، موسیقیشنّاس فارس-تا­جیک. اساسهای علمهای زمانه‌اش را در زادگاهش از پدرش آموخت. ابولبّاس از آوان جوانی به آموختن علمهای ریاضی، شعر و موسیقی مشغول شده، زمینه‌های عملی و نظریه‌وی موسیقی را از دانندگان موسیقی (علی برمکی، محمّد مدینی) تعلیم گرفت. او به مرکزهای فرهنگی خلافت-بغداد، دمیشق، بسره سفر نموده، مدّتی در فرهن-گستان هنر بغداد از اساسهای ن­زریوی موسیقی درس داد.

مولّیف «کتاب-ال-اغانی» ابوالفرج اصفهانی و دیگران از او علم موسیقی آموخته‌اند. ابولباس آخر عمر به بخارا آمده، در مدرسه‌ها از علمهای دقیق و دونیوی درس می‌داد. او عاید به موسیقی رساله‌های «کتاب-ال-مدخل-ال-علم-ال-موسیقی»، «کتاب-ات-ترنم»، «کتاب-ال-موسیقی و-ش-شعر» تصنیف کرده است. به گفتة ابن ابووسیبه («اییون-ال-انبع») ابولبّاس در رشد موسیقی نظریه‌وی ماوراءالنهر، خراسان، ایچاد اثر­های فارابی، ابن سینا، ابن زیله و دیگر تأثیر نظررس داشته است.

دبیات: رجب‌اف ا. ، سنّت و نوآوری در تمدّوی موسیقی زمان رودکی، دوشنبه. 2008؛ دانشنامة شش‌مقام، دوشنبه، 2009. ا. رجب‌اف.