موشکیلات (عربی جمع-دشوار، سخت) ، شعبة سازی مقامهای ترکیب «شش‌مقام». عادتاً، در مشکلات به جز از قسمهای «تصنیف»، «ترجیع»، «گردون»، «مخمّس»، «ثقیل» هر مقام واسطه‌های سازی به خود خاص دارد. در ترکیب «شش‌مقام» 46 آهنگ سازی هست. بسیار آهنگها با نام مشکلات مشهورند. آهنگهای خلقی کلان‌حجم بیشتر در اساس اصولهای …

موختاریت (از عربی-اختیار کرده شده، صاحب‌اختیار) ، حقوق خوداداره‌کنی، حلّ مستقلانة مسئله‌های دولتی در دایرة هوقوکهای خود. مختاریّت ساویتی نتیجة روالوتسیة اکتبر است. در تیرّیتاریة بعضی ریسپوبلیکه‌های اتّفاق غیر از ملّتهایی، که نام آنها به ریسپوبلیکه گذاشته شده است، دیگر خلقهای گروههای ملّی یکجایه زندگی می‌نمایند، که آنها با خصوصیتهای …

موشک زمین (cyperus) ، یک جنس رستنیخای علفی بسیارساله، بعضاً دو یا یکساله را گویند، که به عایلة غیشیها منسوب است. گل دوجنسه، خوشه‌گل مرکّب سایه‌بانشکل، چارمغزک سه‌قرّه دارد. قریب 500 نمودش اساساً در منطقه‌های تراپیکی، سوبتراپیکی و بع-زن معتدل می‌روید. در اتّفاق ریسپوبلیکه‌های ساویتی سوسیالیستی ا.ج.ش.س. 14 و در …

«مختاریة قوقند»، حکومت برجوزی ملّتچی ترکستان، که سعیزد 4-ام فوق‌العادة مسلمانان کشور در قوقند (9-12 دسامبر 1917) اعلان کرد. ملّتچیان ترکستان در اطراف تشکیلاتهای عکس‌الانقلابی الش، شورای اسلامیه و شورای علما متّحد شده، شعار بلشویکان را عاید به حقوق خودمویینکنی ملّتها به منفعت خود استفاده بردنی شدند. آنها پراگرمّة در …

موشکیتاو، پیریخ در تیانشان مرکزی (ریسپوبلیکة ساویتی سوسیالیستی قرغیزستان). در نشیبی شمالی قطارکوخ سریجز واقع گشته است. طولش 20، 5 کیلومتر، برش از 1 تا 1، 8 کیلومتر، مساحت 49، 25 کیلومتر کو. نقطة بلندترین پیریخ 8550 متر، بلندی خط برف 4200 متر، قسم پایانی پیریخ (5 کیلومتر) با مارینه …

موختاری غزنوی حکیم بهاءالدّین ابن عمر (1081/82، غزنه-1118/19، همان جا) ، شاعر و دانشمند فارس-تاجیک. اوّلها «عثمان» تخلّص می‌کرد. مختاری غزنوی از علمهای نجوم، هندسه، ریاضیات، طبّ، حکمت، حدیث، فقه، ادبیات عرب و غیره بهره‌ور بوده است. هرچند که بی‌واسطه شاگرد مسعود سعد سلمان نبود، او را استاد خود دانسته، …

موشکیتاو ایوان وسیلیویچ (21. 1. 1850، ست. الکسی‌افسکیه، ولایت والگاگرد حاضره-23. 1. 1902، پتربورگ) ، گیالاگ و گیاگرف روس. سال 1872 انستیتوت کوهکاری پتربورگ را ختم کرده است؛ از 1877 پروفسور همین انستیتوت. سالهای 1882-97 گیالاگ کلان کامیتیت گیالوژی. در اورال جه-نوبی کارهای تدقیقاتی برده، سه مینیرل در روسیه نامعلوم …

موختار زوزنی ابوجعفر محمّد ابن احمد (سال تولد و وفات نامعلوم) ، شاعر فارس-تاجیک. مشهور با نامهای «ادیب زوزنی» و «ادیب مختار*. در عصر 11 زندگی کرده است. صاحب لقب «کمالولمولک» گردیده بود. مختار 3وزنی در بین اهل ادب دورش شهرت زیادی داشت. مؤلفان تذکره‌ها، از جمله، محمّد عوفی در …

«مشک‌دان» 1) نام کنیز شیرین، که در صنعت ساز و آواز ماهر بوده است. 2) آهنگ، سرود قدیمی منسوب به مصنّف آن-مشک‌دانه. 3) شعبة آوازی در «هشتمقام». 4) گوشة سازی در «دوازده‌مقام»، که در داخل شعبه‌های «بسته‌نگار» و «چنبر» واقع بوده، بیشتر در قسمتهای سازی این شعبه‌ها عمل می‌کند. نیزامی …

موختار اسقد (تولد 23. 12. 1920، فرغانه) ، نویسندة ساویتی ازبک. از عایلة کارگر. اعضای پرتیة کمونیستی اتّفاق ساویتی کپسّ از سال 1954. سال 1942 فکولتیت فیلولوژی انیویرسیتیت دولتی آسیای میانه را ختم نموده است. مدیر کفیدرة ادبیات ازبک انستیتوت دولتی پیدگاگی اندیجان (1942-45) ، کاتب مسئول گزیتة «یاش لنینچی» …