بایزیدی بستامیی سانی ابو‌محمّد ابوعلی ابن عنایت‌الله، عارف، محدث و فقیه نیمة دوّم عصر 16 ابتدای عصر 17. از سال­های زندگی‌اش همین قدر معلوم است، که رسالة «ق­زا و قدر» خود را سال 1602 به پایین رسانیده است. صاحب یک قطار اثرها در موضوعهای عقاید، فقه، حدیث، تصوّف و آداب …

بایزید 2 (1447-26. 5. 1512) ، سلطان امپراتوری عثمانیان (1481-151) ، پسر کلان سلطان محمّد 2 و همزمان شاه اسماعیل i صفوی. بایزید 2 از روی اعتقاد افزون و پشتیبانی طریقت دینی لقب «ولی» را صاحب شده است. بایزید 2 هنگام رقابتش برای تخت و تاج با برادرش جم به …

بایزیدی دوری (هرات – فوت 1576) ، خطّاط، خوشنویس و شاعر فارس-تاجیک (عصر 16). در هرات به کمال رسیده است. بعد به هندوستان هجرت نموده، در کتابخانة سلطنتی اکبرشاه به کتابت مشغول شده است. سال 1575 به زیارت حج رفت و در بازگشت به هندوستان سال 1576 در نزدیکی بندر …

باش (accipiter badius) ، یک نوع پرندة صاحبچنگال از باز خردتر. درازی تنه‌اش 30-38 سانتی‌متر، وزنش 190-300 گرمّ؛ باشة مادینه کلانتر است. بال کوتاه و دُم دراز باشه برای در بین درختان زود پرواز کردن مطابق شده است. پرهای تخته‌پشت باشه خاکستررنگ، پرهای شکمش سفیدچه بوده، نقشهای زرد سرختاب دارند. …

بایزید i ییلدیریم (تقریباً 1347-8. 3. 1403) ، سلطان ترک (1389-1402) از سلالة عثمانیان. سیاست استیلاگرانة گذشتگانش را دوام داده، با لشکرکشیها سیر­بیه (1389) ، بلغاریه، مکیدانیه، باسنیه، فیسّلیه، مجاریستان را (1393-96) تابع نمود. بایزید i موقیش را در نیم‌جزیرة بالکن مستحکم کرده، روم را ضبط نمود و لشکرش کانستنتیناپال …

باش (bosch) ، شرکت عمومی‌جهانی آلمانی در ساحة اتومبیلسازی، که سال 1886 صاحبکار رابرت آگوست باش در شهر شتوتگرت با نام «تعمیرگاه مکانیکه و الکتروتیخنیکة دقیق» تشکیل کرده است. شرکت از سال 2013 در چهار سمت تجارتی فعالیت می‌کند: تکنولوژی اتومبیلی؛ تکنولوژی صناعتی؛ مالهای استعمالی؛ تکنولوژی ساختمان و انرژیتیکه. باش …

بایووت، بایووتچه (از کلمة بایی و سغدی آووت آواره‌گرد) ، دیهه در جماعت دهات زرحلال شهر استروشن. از بایووت تا مرکز شهر 23 کیلومتر؛ راه اتومبیلگرد. اهالی‌اش 200 نفر (2012). دیهه مکتب ندارد. خوانندگان در مکتب دیهه توقّوزچیلک تحصیل می‌کنند. نقطة سودای خصوصی دارد. ساحه‌های اساسی خواجگی: سبزه‌وات‌کاری و باغداری. …

بایزیدی پورانی شاعر و خطّاط تاجیک (عصر 16). اجدادش از بزرگان شهر هرات شیخان شناخته و نامور بودند. برای تکمیل علم و دا­نیش و هنر خطّاطی به بخارا آمد. تذکره‌‌نگار نثاری در «موزکّیر و-ل-احباب» از او چون خطّاط ماهر یاد کرده است. هفت نوع خط را خوب می‌نوشت. از نوشته‌های …

باعیس، ال-باعث (برانگیزنده و زندسازنده) ، یکی از نامهای نکوی خداوند. واجة باعث از ریشة بعث به معنای برانگیختن، روانه نمودن و احیا کردن گرفته شده، مشتقات گوناگون آن در قرآن به همان معنای وسیع لغوی‌اش 70 بار به کار رفته است، که بعست (برانگیختن)-ا پیغمبران، زنده گردانیدن بعد از …

بایزیدپاشا، مسجد در آماسیه (ترکیه، عصر 15). مسجد سال 1414/15 به دستور بایزیدپاشا، وزیر هلبی سلطان محمّد اوّل (1402-21) بنا شده است. معماران آن یعقوب ابن عبدالله و توغان ابن عبدالله بوده‌اند. بایزیدپاشا از زیباترین نمونه‌های مساجد دارای «تابخانه» (جایی برای پناه و تعام دادن فقیران در زمستان) یا دارای …