Маданият ва санъат

Абдуллохи Мунши ибни Абдулкодир (1796, Малакка – 1854, Макка), нависандаи маорифпарвари Малая ва Индонезия, асосгузори насри бадеи ба забони малайи. Муншии дарбори хукмрони давраш буд. Абдуллохи Мунши нахустин адиби Малая аст, ки бо маданияти Гарб шиносои дошта, онро таргиб кардааст. Ба калами Абдуллохи Мунши асархои ёддоштию публитсистии «Хикоёти Абдуллох» (1849), …

Абдуллохи Муссавири Хуросони (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), наккош ва рассоми форс-точик (асри 16). Аз руйи сабку услуб намояндаи Мактаби минётураи Бухоро аст, вале дар асархои у таъсири анъанахои Мактаби минётураи Хирот бештар мушохида мешавад. У ин равияро аз устоди худ Махмуди Музаххиб омухта, чихатхои пешкадами санъати минётуранигориро идома додааст. …

Абдуллохи Нойи (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), навозанда, сароянда ва мусикидони форсу точик (охири асри 15 ва ибтидои асри 16). Дар Хирот таваллуд ёфта, маълумоти ибтидоии илми мусикиро низ хамон чо фаро гирифтааст. Абдуллохи Нойи дар навохтани най бехамто буда, овозааш ба бузургтарин шахрхои он давр низ расидааст. Дарвешалии Чанги …

Абдулмуъмини Хофиз (соли таваллуд ва вафот номаълум), хофиз, са­роянда ва охангсози форсу точик (асри 14 – 15), намояндаи машхури мактаби мусикии Самарканди замони Темуриён. Аз ахли Самарканд буда, дар назди Абдулкодири Гуянда асосхои назарияви ва амалии шеъру мусикиро омухтааст. Дар хофизи яке аз санъатварони маъруфи замон буд ва дар дарбори …

Абдуллохи Туси (соли таваллудаш но­маълум – вафоташ 1464, Шероз), шоири форс-точик. Аз чузъиёти тарчумаи холаш дар тазкирахо маълумот кам аст. Дар замони Бобур чун шоир шухрат ёфтааст. Пас аз марги Бо­бур ба Озарбойчон ва Ирок рафт. Аз он чо ба Шероз омад ва то охири умр он чо монд. Абдуллохи …

Абдуллохи Шабистари (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), шоир ва донишманди форс-точик. Аз авлоди Махмуди Шабистари. Дар Самар­канд, Хирот ва Осиёи Хурд зиндагиву тахсил ва эчод кардааст. Дар илмхои таърих, ирфон, хусусан риёзиёт яке аз зубдахои даврон эътироф гардидааст. Соли 1520 аз Самарканд ба Осиёи Хурд сафар карда, ба хидмати дарбори …

Абдуллохбеки Котиб (соли  таваллудаш номаълум – 1914, Бухоро), хаттот ва хушнависи точик (асри 19). Аз мирбачахои Яккабог будааст. Амир Музаффар хангоми Яккабогро зери тасарруфи худ гирифтан Абдуллохбеки Котиб ва бародари у Абдурахмонбекро ба Бухоро овард. Бародари Абдуллохбеки Котибро ба катл расонид ва худи уро хабс кард. Хангоми дах соли дар …

Абдуллохи Бухорои (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), наккош ва мусаввири точик (асри 16). Тибки маълумоти таърихи Абдуллохи Бухорои дар дарбори хони шайбони Абдулгозии Абдулазизхон (хукмрониаш 1540 – 1549) хидмат на­мудааст. Теъдоде аз минётурахои Абдуллохи Бухорои низ ба ин хони шайбони бахшида шудаанд. Пас аз вафоти Абдулгози Абдуллохи Бухорои ва мусаввири …

Абдуллохи Кобули Ибодуллох, мутахаллис ба Гунохи (соли таваллудаш ва вафоташ номаълум), шоир ва муаррихи форсизабони Хиндустон (охири асри 16 – ибтидои асри 17). Зиндаги ва фаъолияти эчодии Абдуллохи Кобули дар Хиндустон гузаштааст. Бо максади ошнои бо хаёти мардум,  омузиши маданияту фарханги онхо ба манотики гуногуни Хиндустон, аз чумла Гучарот, Кашмир, …

Абдуллоев Нурулло (Нуруллои Абдулло) (таваллудаш 6.11.1948, дехаи Лучоби нохияи Варзоб), актёр ва драматург, Хунарпешаи халкии Точикистон (2005). Хатмкардаи шуъбаи актёрии Донишкадаи ДДСТ ба номи М. Турсунзода (1975). Фаъолияти мехнатиаш хануз хангоми донишчуи ба сифати коргари сахна дар Театри давлатии академии драмаи точик ба номи А. Лохути шуруъ шуда, аз соли …