Чугрофия

САМУМ (араби), боди гармсели сузонест, ки ба самти гарб ё чанубу- гарби, дар биёбонхои Африкаи Шимоли ва нимчазираи Араб мевазад. Одатан бахорон ва тобистон ба самти гарб ё чанубу-гарби кутохмуддат вазида, чангу хоки зиёдеро мебарорад.

САМУР (каторкухи Самур), каторкухи Кавкази Калон дар чануби РАСС Догистон. Ба силсилаи каторкухи Пахлуи мансуб буда, аз каторкухи Дюлтидог ба самти Шарк ва Чанубу Шарк кад-кади сохили чапи дарёи Самур ба 115 км тул кашидааст. Баландиаш то 3801 м (кухи Алахундог). Асосан аз вараксангхои гили таркиб ёфтааст. Дар тегахояш растани …

САМОА (Samoa), Чазирахои Бахрнавардон, гурухе иборат аз 14 чазираи пайдоишаш вулкони дар укёнуси Ором, дар Полинезия, байни 13° ва 15° а. ч. Чазирахои калонтарин: Савайн (1,8 хазор км2), Уполу (1,1 хазор кма). Тутуила (137 км2). Масохати умумии чазирахо 3,1 хазор км2. Аз чихати сиёси ба Самоаи гарби — давлати сохибихтиёр …

САМОАИ ШАРКИ (Eastern Samoa), мамлакат дар кисми шаркии галачазираи С а м о а дар укёнуси Ором. Ба хайати Самоаи Шарки чазирахои Тутуила (чазираи калонтарин, масохатах 137 км2), Мануа, Аунуу, чазирахои марчонии Розе ва Суэйнс (аз гурухи чазирахои Токелау) дохил мешаванд. Мулки ИМА. Масохаташ 197 км2. Ахолиаш 30 хазор нафар …

САМОАИ ГАРБИ (Western Samoa), давлат дар  Полинез и я. Б а Иттиходи Британия дохил аст. Кисми гарбни галачазираи Самоа дар укёнуси Ором аз чазирахои Савайн, Уполу, инчунин Аполима, Маноно на чандин чазазирахои хурди беодам иборат аст. Масохаташ 2834 км2. Ахолиаш 100 хазор нафар (1983). Пойтахташ — шахри Апиа. Сохти давлати. …

САМАРА, С а м а р к а, дарёест дар вилоятхои Оренбург ва Куйбишеви РСФСР, шохоби чапи дарёи Волга. Тулаш 594 км, масохати хавзааш 46500 км2. Аз баландии Сирти Умуми ибтидо ёфта, ба обанбори Саратов мерезад. Манбааш асосан барф. Сарфи миёнаи об 236 км болотар аз резишгох 47,2 м°/сон. Давраи …

САМАРКАНД аз кадимтарин шахрхои Осиёи Миёна, яке аз механхои асосии тамаддуни классикии точик, маркази хозира вилояти Самарканди РСС Узбекистон (аз соли 1938). Дар поёни миёноби дарёи Зарафшон вокеъ аст. Поездхои Тошкент — Душанбе, Краснозолск — Тошкент; Тошкент — Тирмиз аз стансияи рохи охани Самарканд мегузаранд. Аз сатхи бахр дар баландни …

САМАРКАНД, вплоятест дар хай- ати РСС Узб. Дар кисмн марказии республика, дар хавзан мачрои миё- наи д. Зарафшон чой гирнфтааст. 15 январи 1938 ташкил шудааст. Ви- лоят 14 район, 8 шадр, 12 птш дорад. Масод. 16,4 даз. км2. Ахолиаш 1837 дав. паф. (1983). Марказаш ш. Самарканд. Вилоят бо ордени Ленин …

САЛОНИКИ, Фессалоники (Thessalonike), шахр ва бандари калонест дар Юнон, дар сохили халичи Термаикос (халичи Салоники)-и бахри Эгей. Аз руи шумораи ахоли ва ахамияти иктисоди баъди Афина дуюмин шахри Юнон аст. Ахолиаш 346 хазор нафар (1971, бо атрофи шахр 545 хазор нафар). Ба воситаи бандари Салоники гайр аз борхои Юнон, борзои …

САЙХУН яке аз номхои дарёи Сир, ки дар осори муаррихони арабзабон зикр шудааст.