Илм

РЕФЕРАТ (аз лотини гсГего — арз мекунам, хабар медихам),баёнимухтасари хатти ё баромади оммави дар бораи китоб, тадкикоти илми, натичахои омузиши проблемахои илми; маъруза дар мавзуи муайянест, ки обзори адабиёт ва маъхазхои дигарро хам дарбар мегирад. Одатан, Реферат вазифаи илмию ахбороти дорад. Рефератхо, ки онхоро маърузахои илми низ меноманд, дар муассисахои …

РЕФЛЕКСИЯ (аз лотини ге!1ех1о — ба кафо баргаштан, инъикос), 1) андеша, худшиноси, феълу атвори худро мулохиза кардан. 2) дар фалсафа як шакли фаъолияти назарии инсонро гуянд, ки аз тахлилу таркиби афкору аъмоли худи ва конунхои чараёнгирии онхо иборат аст.

РЕФЛЕКТОР (аз лотини геПес1о — пас мегардонам, инъикос мекунам), дар астрономия, телескопи акскунандаест, ки дар он тасвири чирмхои мунир (ситорахо, сайёрахо, Офтоб ва гайра) асосан тавассути оинаи дарунхамида ва оинахои барчаста ё хамвори ёвар хосил мешавад (нигаред, накша). ‘ Назар ба рефрактор Рефлекторхо як катор бартарихо доранд, масалан, дар онхо …

ХИНОНХО, дикетонхои сиклианд, ки дар онхо гурухи >С = 0 ба системаи бандхои дучанди бо хам алокаманд дохил мешавад. Xинонхо, буи тез доранд, кристаллхои рангдоранд масалан, ранги бензохи8нон (I; t гудозиш 116°С) ва 1,4—нафтохинон (II; t гуд. 128,5°С) зард, ранги 0—бензохинон (III; t гудозиш 70—80°С бо тачзия) ва антрахинон сурх …

ХИМИЯ, илмест, ки табдили моддахо, тагйири таркиб ва сохти онхоро меомузад. Таърихи пайдоиши истилохи «химия» чандон маълум нест. Бино ба акидаи аксар тадкикотчиён, химия аз номи кадимаи Миср — Хемия (аз «хем» ё «хеме» — сиёх гирифта шуда, илми «сарзамнни сиёх», (илми «Миср»-ро ифода мекунад) ба вучуд омадааст. Xимия бо …

ХИМИЯИ КВАНТИ, як фасли химияи назариявист, ки дар он масъалахои сохту кобилияти ба реаксия рафтани пайвастахои химияви ва бандхои химияви дар асоси тасаввуроту усулхои механикаи кванти муоина мешавад.

ХИМИЯИ КОЛЛОИДИ, як фасли химияи физикист, номи анъанавии илм оид ба системахои дисперси ва ходисахои сатхи. Xимияи коллоиди чараён ва ходисахои бо холати баланддисперсии чисмхо алокаманд, масалан, диффузия, адгезия, адсорбсия, коагулясия, устуворшави ва гайраро тадкик мекунад. Асосхои илмии технологияи масолехи бинокори, пармакунии чинсхои кухи, коркарди механикии металлхо ва гайраро дарёфт …

ХИМИЯИ НООРГАНИКИ, Xимияи гайриорганики, илмест оид ба элементхои химияви ва пайвастхои соддаю мураккаби онхо (гайр аз пайвастхои карбон, ки онхоро химияи органики меомузад). Таърихи инкишофи химияи ноорганики бо таърихи умумии химия сахт алокаманд аст (мухимтарин комьёбихои химияи охири асри 18— аввали асри 19 масалан ба вучуд овардани назарияи оксигении сузиш, …

ХИМИЯИ ФАРМАСЕВТИ, илмест, ки хосиятхои физики ва химиявии моддахои доруи, сохти онхо, алокаи байни сохт ва таъсирашонро ба организм, тарзи истехсоли дору, назорати сифати он ва шароити нигахдорию фуруши онхоро меомузад. Дар Xимияи фармасевти хангоми омузиши моддахои доруи, конунхои асосии химияи умуми, ботаника, зоология, физиология, биохимия, микробиология, инчупии конуну коидахои …

ХИМИЯИ ФИЗИКИ, як кисми химияро гуянд, ки зухуроти хямиявиро омухта, конуниятхои онро дар асоси принсипхои умумии физика муайян мекунад. Xимияи физики аз фаслхои зерин иборат аст: термодинамикаи химияви, кинетикаи химияви, таълимот оид ба катализ, ходисахои сатхи, махлулхо, химияи кванти, таълимот оид ба сохт ва хосиятхои молекула, ион ва радикалхо, химияи …