Илм

На­зарияи ахбор, як фасли кибер- нетикаро гуянд, ки ба тартиб дода­ни тавсифоти математики, баходихии методхои интикол, нигахдори, истифодабари ва таснифи информа­тсия машгул аст. Азбаски мафхуми «информатсия» ва сохахои татбики он хеле гуногунанд, Назарияи информатсия дар зинаи хозираи тараккиёташ аз мачмуи предметхои гуногуни илми иборат мебошад, ки дар хар яки онхо …

Назарияи квантии релятивистии заррахои элементари ва таъсири мутакобили онхоро гуянд. Аз сохахои умдатаринн физикаи назариявии муосир аст, ки дар он умумитарин конуниятхои физики омухта мешаванд. Назарияи квантии майдон хусусиятхои заррано ва майднхо, фазо ва вактро дар ягонаги муоина мекунад. Электроди- намикаи кванти аввалин Назарияи квантии майдони фотонхо ва электронхо гардид. …

Назарияи кинетикии газхо фасли физикаи назариявист, ки бо методнои статистики хосиятхои газхоро дар асоси тасаввурот доир ба сохти молекулавии газ ва конуни муайяни таъсири мутакобили молекулахои он меомузад. Тахти мафхуми Назарияи кинетикии газхо одатан назарияи просесс­хои номувозинатро мефахманд, на­зарияи холатхои мувозинат бошад, ба механикаи статистикии мувози­нат мансуб аст. Назарияи кинетикаи …

Назарияи буржуазиест, ки гоян тадри- чан бархам хурдани тафовутхои иктисоди, сиёсию идеологии байни ка­питализму сотсиализм ва дар охир якшавии онхоро таргиб  мекунад. Солхои 50 дар натичаи инкилоби илмию техники ва инкишофи чамъиятикунонии истехсолоти капиталисти ба вучуд омадааст. Голбрейт, У. Ростоу (ШМА), Я. Тинберген (Нидерланд) ва дигарон намояндагони асосии Назарияи конвергенсия …

Назарияи космологиест, ки дар он мархалахои аввалини инкишофи Коиноти том таъбири физики ёфтаанд. Олими белгияги Жорж Леметр натичаи мушохидахои астрономии Эдвин Хабблро тахлилу таркиби фи­зики карда ба хулоса омад, ки Коинот дар гузаштаи дур дар як пола­ти фавкулодда зич буду бо мурури замон ба чувбиш омада, сахт таркид ва дар …

Назарияи мувозинат номи муштараки як катор таълимотхои ичтимоию таърихии гайримарксистист, ки чараёни инкишоф ва амалиёти чамъият ё унсурхои онро дар асоси принсипи мувозинати аз табиатшиноси гирифташуда таъбир мекунанд. Дар асри 17 пайдо шуда (Б. Спино­за, Т. Гоббс, Г. В. Лейбнитс), сани­тар аз тарафи позитивистов (О. Конт, Г. Спенсер ва дигарон) …

Назарияи математикиест, ки хосиятхои скаля- ри, вектори (ё умуман тензори) -и майдонхоро, яъне хавзахои фазо (ё сатх)-еро тадкик, мекунад, ки ба хар як нуктаи М-и онхо адади и(М) (масалан, харорат, фишор, зичи, тадохули магнити) ё вектори а(М) (масалан, суръати зарраи моеъи чори, шиддатнокии майдони кувваги, аз чумла майдонхои электри ва …

Назарияи маърифат гносе­ология, эпистемология, яке аз фаслхои фалсафа буда масъалахои бунёди маърифат ва имкониятхои он, таносуби дониш ва вокеиятро омухта, заминахои умумии маърифатро тадкик мекунад. Дар фалсафаи дунёи кадим масъалаи асосии Назарияи маърифат масъалаи таносуби донишу тахмин ва хакикату иштибох буд. Зимнан дониш бо мавзуи худ алокаманд дониста мешуд. Масалан, …

Назарияи мошин ва механизмхо (НММ) илмест дар бораи методхои умумии тадкику лоихакашии мошин ва механизмхо. НММ-ро шартан ба ду кисм: назарияи механизмхо ва назарияи мошинхо чудо мекунанд. Фаслхои асосии НММ-ро синтези механизмхо, динамикаи мо­шин ва механизмхо ва назарияи мошин-автоматхо ташкил медиханд. Дар фасли синтези меха­низмхо схемаи оптималии механизм ва параметрхои …

Назарияи мачмуъхо таълимотест дар бораи хосиятхои умумии мачмуъхо, алалхусус мачмуъхои беинтихо. Мафхуми мачмуъ аз чумлаи соддатарин мафхумхои  математикист, он таъриф дода намешавад, аммо бо мисолхо шарх додан мумкин аст. Чунончи, дар бораи мачмуи китобхои ягон. китобхона, мачмуи нуктахои хати рост, мачмуи халхои ягон муодила сухан ронда метавонем. Китобхои китобхонаи мазкур, …