Биология

САМАНДАР (Triturus), с а к а н к у р , як чинси хайвонхот думдори обхокиро гуянд, ки ба оилаи саламандрхо мансуб аст. Дарозии танаш то 18 см; 10 намудаш бештар дар хамворихо ва куху чангалхои Европа ва нохияхои ба он хамшафати Осиё пахн шудааст. Зимистонро дар хушки (хонаи хояндахо, …

САМИМ (араби —холис, соф), устухонхои баданро гуянд, ки бо онхо кавоми аъзо баркарор аст.

САМИН (араби —фарбехи),зиёд шудани гушт ва равгани баданро гуянд.

САЛЪ (араби— кафидагии пой), салаъ, дар тибби кадим бемориеро гуянд, ки хангоми oн пусти пойхо мекафад.

САЛЪА (араби — гирехи модда), дар тибби кадим гурриеро гуянд, ки дар зери пуст пайдо мешавад. Номи диг. липома.

САЛПИНГИТ (аз юнони salpinx, salpingos— найча, лула), газаки лулаи (шайпури) бачадон. Хангоми аз бачадон ё узвхои дигар ба воситаи хун пахн шудани сироят пайдо мешавад (масалан, дар мавриди касалии сил). Иллат одатан аз пардахои луоби cap зада, ботадрич табакахои дигари лулахои бачадонро фаро мегирад. Бемори аксар вакт бардавом (музмин) мешавад. …

САЛПИНГООФОРИТ (аз юнони salpinx — най, лула ва лотини oophoron — тухмдон), илтихоби лулаи бачадон ва тухмдони хайвоноту одам. Ба Салпингоофорит бештар аз 60—65%-и занхо гирифтор мешаванд. Барангезандаи Салпингоофорити одам кокков, чубчамикроби руда, микробактерияхои сил ва дигар микроорганизмхои беморизо мебошанд, ки ба лулаи бачадон ва баъд ба тухмдон дохил шуда, …

САКСАВУЛ, суксавул (Haloxylon), як чинси дарахт, баъзан буттаест аз оилаи шураихо. Шоху навдахояш зудшикан, баргаш пулакчашакл, хеле суст инкишоф ёфтааст; гулаш майдаи дучинса. Дар нохияхои биёбон (аз Арабистони Шимоли то Осиёи Маркази) 5 намуди Сакременто месабзад. Дар «чангали рогистон»-и Точикистон 2 намуди Сакременто меруяд. Сакрементои с а ф е д …

САКТА, инсулт, ихтилоли тезинкишофёбандаи гардиши хуни магзи cap, ки боиси осеб ёфтани бофтахои майна ва вайроншавии фаъолияти онхо мегардад. Чунон ни дар «Тибби Юсуфи» омадааст, «Сакта, ки иборат аз ботил шудани хиссу харакати чамеи аъзост, чун аз хун бошад, аломаташ пурит рагхост, бо соири аломати галабаи хун». Аз ин чихат …

СAЛИМГУЛ, гули салим (Paconia intermedia), гиёхи бисёрсолаест аз оилаи мачахихо (Paconiaceac) гули худруи маъмул. Ниг. низ Гули мачах.