ТАВТОЛОГИЯ

ТАВТОЛОГИЯ (юнони tautologia, аз tavto:— хамон ва логос) дар забоншиноси, такрори як ё якчанд калимаи хаммаъноро гуянд, ки ба сухани гунда мазмуни нав илова намекунанд. Тавтология шаклхои гуногун дорад: а) ба тарзи дигар баён кардани фикр — «Нутки муаллиф — сухани (муаллиф аст» (як маъни бо шакли дигар ифода шудааст); б) истифодаи калимахои зиёдати — «Аз хама бехтарияи онхо» («аз хама» зиёдати осмадааст); в) такрори калимахои хамреша дар як ибора ё чумла — «хусусиятхои хос», «Дар асари мазкур чандин сарчашмахо зикр шудаанд»; г) такрори мубтадо дар хабари номи — одам — одам аст, кор кор аст. Дар ду моддаи боло Тавтология хамчун плеомазм (чузъи зиёдати) зухур кардааст. Гохо такрори пурра ё нопурраи калимахо (охиста-охиста, нон-пон ва гайраро) Тавтология мегуянд, ки дуруст нест. Зеро дар ин навъ такрор калимахо нисбат ба шакли танхояшон маъно ва мохияти услубии (нав зохир менамоянд.
В. Капранов.