МОРЁНО

МОРЁНО (Moreno) Якоб Хзкоб Леви (20. 5. 1892, Бухарест —1975), психолог ва психиатр, асосгузори социометрия. Университети Венаро хатм кардааст. Асосгузор ва сардухтури клиникаи Бикон-Хилль (холо санаторияи Морено), таъсискунандаи ж. «Sociometry» (1937) ва «International Journal of Sociometry» (1956), Институти социометрия ва психодрама (1940; Институти Морено), проффесори Университети Нью-Йорк (1951—66). Морелли дар асоси психоанализ ва гештальтпсихология муносибати психологии байни одамонро дар гуруххои хурд омухтааст. Ба кавли Морёно гайри макроструктураи чамъият боз микроструктураи дохили вучуд дорад. Ин микроструктура дар натичаи майлу рагбати фарди амил меояд. Морёно барои омузиши макроструктураи мазкур тадкикоти социомотриро пешниход намудааст. Натичахои он ба тарзи графики (гоциограмма) тагами шуда, дар бораи муносибатхои гурух тасаввуроти кофи медиханд. Хангоми мутобикат накардани таркиби берунию дарунии гурух асабонияту зиддият ба амал меояд. Барои муайян кардан ва табобати онхо Морёно психодрама аз социодрамаро (ниг. Социометрия) пешниход намуд, ки дар психология аз психиатрияи ичтимои васеъ истифида мешаванд. Татбики методхои социомотрия боиси баландшавии хосилнокии мехнат, паст шудани низоъ, муоличаи асабоният мегарданд. Аммо Морёно дар хулосахои назариявиаш макоми муносибатхои психологиро мутлак гардонида, хулосахои доир ба гуруххои хурди ичтимои ба даст омадаро беасос ба тамоми чамъаат истифода менамояд. Даъвохои Морёно дар бобати бартараф кардани нуксонхои капитализм хаёлианд, асро хусусияти объективии антагонизмхои чамъияти капиталистиро ба инобат намегирад.

Ас.: Соиномотрип. Экспориж Нтальвы П. Метод и науки об общоство, М., 1938.