ХУМУЛӢ

ХУМУЛӢ (тав. байни 1776 —77, Ургут — с. ваф. номаълум, Сaмарқанд), муаррих ва адиби зуллисонайни тоҷик. Номи пуррааш Мулло Ҷумъақул ибни Сўфитағои Ургутӣ. Xумулӣ аз худ мероси бой боқӣ гузоштааст: «Таърихи Хумулӣ» (номи дигараш «Тарҷумаи ҳоли Қозӣ Ҷумъақули Хумулӣ»; таълифаш 1836—37), «Манзумоти таърихия», «Шоҳ ва гадо» (достон). Дар «Таърихи Хумулӣ» оид ба тарҷумаи ҳоли муаллиф, баъзе дарвешу шайхони машҳур, таърихи сулолаи Мағтития ва ғ. сухан меравад. Дар «Манзумоти таърихӣ» воқеоти с. 1840-ро ба риштаи назм кашидааст. Мероси Xомулӣ то имрўз маҳфуз монда, барои равшан намудани баъзе масъалаҳои таърн-хй, адабй ва мадании а. 19 кумак ме-расонад. X. баъзе асарҳояшро ба забони узбекӣ навиштааст. У. Назиров.