Теги: Таърих

«ТАЪРИХОТ» маҷмӯи санаҳои воқеаҳои гуногуни таърихӣ. Мураттаб ва нусхабардораш шоири миёнаи асри 19 Бухоро Мулло Ҳусайн Махдум Бетолеъ. Солҳои нусхабардорӣ—1838—39. «Таърихот» дар бораи солҳои1590—91 (дар аҳди Абдуллоҳхони II), Бадахшонро (солҳои 1344—45) забт кардани Комрон ибни Бобур, сохта шудани масҷиди Ҳирот (аз тарафи Навоӣ), бино шудани бозори Чорсуи Бухоро (аз тарафи …

ТАЪРИХ (арабӣ 1) ҳама гуна ҷараёни тараққиёти табиат ва ҷмъият. Ба ин маънӣ таърихи олам, таърихи Замин. таърихи илмҳои ҷудогона (физика матсматика, ботаника, тиб ва ғайра) ҳаст; 2) илмест, ки гузаштаи ҷамъияти инсониро бо тамоми конкретӣ ва гуногуниаш меомӯзад, то ки ҳозира ва ояндаи он дарк карда шавад. К. Маркс …

РАЗВЕРСТКАИ ОЗУҚА, системам тайёр кардани маҳсулоти хоҷагии қишлоқ Деҳқонон ғалла ва дигар маҳсулоти зиёдатии худро бо нархи муайян мебоист ҳатман ба давлат медоданд. Давлати Советӣ дар давраи Ҷанги гражданӣ (1918—1920) ҷорӣ кардааст. Соли 1918 маркази Россияи Советӣ аз ноҳияҳои муҳими хоҷагии қишлоқи мамлакат ҷудо карда шуда буд. Захираҳои ғалла тамом …

ПРЕЗИНҶАНТРОП (саромади зинҷантроп: аз лотинӣ рrае — пеш, дар пеш), номи шартии приматҳои олӣ, ки боқимондаи устухонҳои онҳоро соли 1960 антрополог ва бостоншиносӣ англис Л. Лики дар дараи Олдовай (Танзания) кашф намуд. Барои он чунин номида шудааст, ки дар қабати нисбат ба қабати устухонҳои зинҷантропдор қадимтар ба даст омадааст. Презинҷантроп …

ПОРТ, шоҳии Порт, давлате, ки тақрибан  соли 250 то мелод дар Ҷануб ва ҷанубу шарқи баҳри Хазар, баъди суст шудани империяи Селевкиён ва ба Порт за­да даромадани қабилаҳои бодиянишини сакоии парнҳо асос ёфта, то солҳои 20 асри 3 вуҷуд дошт. Вилояти Порт аз асри 7 то мелод ҳамчун сарзами­не, ки …

ПОМИРИ I, Т а м д и, қабристони мансуб ба охири асри 3 то мелод, ки дар соҳили рости дарёи Помир, дар суфачаи баланди қаторкӯҳи Аличур воқеъ аст. Солҳои 1952—1956 А. Н. Вернштам кашф ва тадқиқ намуд. Дар ин ҷо 48 иншоот даст, ки пуштаҳояш аз якдигар фарқ мекунанд; як …

ҚАРОРГОҲ дар археологияи асри санг истилоҳест барои ифодаи мафҳуми макони одамони ибтидоӣ, ки аз худ унсурҳои маданияти моддӣ (олоти меҳнат, яроқ, иқоматгоҳ ва ғ.) боқӣ гузоштаанд. Қ.-и калони давраи неолитро одатан бошишгоҳ меноманд. Ду хели Қ. махлум аст: кушод ва мағоравӣ. В. А. Ранов.

ҚАРОБУРА. қароргоҳи палеолитии мансуб ба маданияти мустье. Дар соҳили чапи д. Вахш, 37 км ҷан. ғарби ш. Қурғонтеппа воқеъ аст. С-ҳои 1957—64 В. А. Ранов кашф ва тадқиқ намуд. Олоти палеолитӣ дар самти шим. теппаҳо дар суфачаҳои қадимаи водиҳо дучор мешаванд. Суфачаҳо аз давраи геологии плейстоцени боло боқӣ мондаанд. Аз …

ҚАЛЪАИ ХУМ, яке аз марказҳои маъмурӣ, бекнишин дар ҳудуди аморати Бухоро. Мувофиқи баъзе ривоятҳо ин мавзеъ аз сабаби дар чуқурии байни куҳҳо воқеъ ва ба хум — куза монанд буданаш «Қалъаи Хум» ё «Қалъаи Хумб» ном гирифтааст. Аз руи ривояти дигар гуё дар ин ҷо хуми калони сангине будааст, ки …

ҒОРИ АМИР ТЕМУР, номи якчанд ғори асри сангро гуянд, ки дар ноҳияҳои гуногуни Осиёи Миёна кашф шудаанд. Аз ҳама машҳуртарини онҳо дар куҳи оҳаксангии Қаротеппа, дар сарҳади вил-ҳои Самарқанд ва Қашқадарьё воқеъ аст. Ғoppo бостоншиносони экспедицияҳои археологии РСС Узб. тадқиқ кардаанд. Даромадгоҳи ғор аз сатҳи баҳр 1824 м баланд аст. …