Теги: Шахсони машҳур

ШАМСУДДИНИ ТОЪӢ(с. тав. ва ваф. номаълум), Хоҷа Шамсуддини Муҳаммади Тоъӣ, мусиқишиноси форс-тоҷик (а. 13). Дар Хуросон таваллуд ёфта, он ҷо зиндагӣ ва таҳсил кардааст. ӯ аз овони ҷавонӣ илмҳои фалсафа, риёзиёт, бадеъ ва мусиқиро аз бар карда, осори илмию назариявии олимони машҳури замонашро омӯхтааст. Аз осори мусиқии Форобӣ, Ибни Сино …

ШАМСОИ ГЕЛОНӢ (с.тав. номаълум — ваф. 1701), файласуфи эронӣ (а. 17), шогирди файласуфи маъруф Мирдомод мулаққаб ба «муаллими солис». Дар ҳавзаи илмии Исфаҳон таҳсил кард. Ба Сурияву Ҳиҷоз сафар карда, рисолае дар «Ҳудуси олам» навиштааст. Баъзе манбаъҳо «Масолик-ул-яқин» ро ба ӯ нисбат медиҳанд. Ба «Қабасот»-и Мирдомод низ шарҳ навиштааст. Дар …

ШАМСИИ ӮРОТЕППАГӢ (с. тав. ва ваф. номаълум), шоири тоҷик (а. 16). Ҷузъиёти тарҷумаи ҳолаш маълум нест. Шамсии ӯротеппагӣ дар ҳама навъҳои шеър моҳир буда, бахусус ғазалу қасидаро некӯ мегуфтааст. Мутрибӣ дар «Тазкират-уш-шуаро» ба ҳунари шоирии Шамсии ӯротеппагӣ баҳои баланд дода, як ғазали дар ҷавоби Анварӣ гуфтаи уро мисол овардааст, ки …

ШАМПОЛЬОН (Champollion) Жан Франсуа (24. 12. 1790, Фижак —4.3, 1832, Париж), олими франсавӣ, асосгузори мисршиносист. Пас аз омузиш ва тадқиқи бисьёрсолаи Санги Розетта сент. 1822 принципҳои асосии рамзкушоии хати иероглифии мисриёни қадимро баён намуд. Муаллифи аввалин грамматикаи забони мисрии қадим мебошад. Аъзои фахрии АФ Петербург (1826).

ШАМИМ  Хайруллоҳ (с. тав. ва ваф. номаълум), шоири тоҷик (а.17). Аз доираи ҳунармандон. Чанде бо касби офтобасозӣ машғул будааст. Сипас дар дарбори Абдулазизхон (ҳукмр. 1645—81) то ба тахт нишастани ҳукмрони дигар хидмат кард. Охири умрашро дар фақирию нодорӣ гуазронидааст. Аз осори Шамим қитъаҳо ва абёти пароканда тавассути тазкираҳо (мас., «Музокир-ул-асҳоб»-и …

ШАЛЯПИН Фёдор Иванович (13.12. 1873, Қазон —12. 4 1938, Париж), сарояндаи рус (бас), – Арт. Халқии  Республика (1918). Бештари партияҳояшро дар саҳнаи Операи хусусии русии Москва иҷро кардааст (1896—99). Сарояндаи Театри Калони Москва ва Театри Маринини Петербург. Намояндаи барҷастаи санъати иҷрокунандагии реалистии рус. Образҳои амиқро офарида, ҷаҳони мураккаби ботинии онҳоро …

ШАКУРӢ Абдуқодир (Абдушукуров Абдуқодир; 1875, деҳаи Раҷабамини Самарқанд-1943, Самарқанд), маорифпарвар, таъсискунандаи аввалин мактаби усули нави тоҷикӣ дар Самарқанд. Солҳои 1901—17 дар гузари Хоҷазулмурод ва баъд дар деҳаи Раҷабамини Самарқанд ба пайравии мактаби Салодуддин Маҷидӣ (мактаби маҳаллаи Бешқудуқи Хуқанд) мактаби усули нав кушод. Дар мактаб ҳар сол маҷлиси кушоди имтиҳон ташкил …

ШАВҚИИ БУХОРОӢ (с. тав. ва ваф. номаълум), шоири тоҷик (а. 16). Дар Бухоро зиндагӣ кардааст. Бино ба маълумоти «Му-заккир-ул-аҳбоб» Шавқии Бухороӣ дар доираи адабии Бухоро мавқеи намоён доштааст. Ӯ ғазал, рубоӣ. муаммо, хусусан мувашшаҳ (зубаҳрайни мустазод) -ро ҳунармандона суруда, дӯстӣ, садоқат, ишқ, табиат, баҳор, мурғони чаман, рӯзгорро васф кардааст ва …

ШАВКАТИ БУХОРОӢ (с. тав. номаълум, Бухоро — ваф. байни с-ҳои 1695—99, Исфаҳон), шоири тоҷик. Яке аз намояндагони барҷастаи сабқи ҳиндӣ. Падараш сарроф буд. Баъди таҳсил дар Бухоро пешаи падарро давом дода, ба шоири низ ном баровард. Баъдтар ба Эрон, Ҳиндустон сафар кард. Шавкати Бухороӣ шоири соҳибдевон аст. Асосан шоири ғазалсаро …

ЧУКОВСКИЙ Корней Иванович (31. 3. 1882, Петербург—28. 10. 1989, Москва), нависандаи советии рус,мунаққид, адабиётшинос ва тарҷумон. Доктори илмҳои филология (1957). Аввалин очеркҳояш доир ба фаъолияти адабии дарии нависандагони муосираш с. 1901 чоп гардидаанд, ки дар китобҳои «Аз Чехов то замони мо» (1908), «Чеҳраҳо ва ниқобҳо» (1914) фароҳам омадаанд. Афсонаҳои барои …