СЕЛАИ МЕТЕОРҲО, маҷмӯи метеорҳоро гӯянд, ки ҳангоми ба атмосфераи Замин дохил шудани сели метеорҳо ба вуҷуд меояд. Селаи метеорҳо ба системаи Офтоб дохил мешавад. Мадори он дар атрофи Офтоб эллипсшакл буда, мадори сайёраҳоро бурида мегузарад. Селаи метеорҳо бо усулҳои фотографӣ, радиолокатсионӣ мушоҳида мешавад ва дар асоси мушоҳидаҳо ба Замин дучор …
Муфассал »ЛОГАРИФМИ ИНТЕГРАЛӢ
ЛОГАРИФМИ ИНТЕГРАЛӢ, функсияи махсусе, ки онро интеграли зерин муайян мекунад: интеграл бо воситаи функцияҳои элементарӣ дар шакли охирнок ифода памешавад. Агар > 1 бошад, интегралро ба маънои қимати асоси бояд фаҳмид: Логарифм интегралиро ба математика Л. Эйлер соли 1768 дохил кардааст. Л огарифм интегралӣ Н(х) ба функцияи нишондиҳандагии интегралӣ El(x) …
Муфассал »Петровский Иван Георгиевич
Петровский Иван Георгиевич (18. 1. 1901, Севок, ҳозира вилояти Брянск—15. 1. 1973, Москва), математики советӣ, акад. (1946; аъзо- корр. 1943) ва аъзои Президиуми АФ СССР (аз соли 1953). Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ (1969). Баъди хатми Университети Москва (1927) дар ҳамон ҷо кор кард (аз соли 1933 профессори, солҳои 1951—1973 ректор). Асарҳои …
Муфассал »Перпендикуляр
Перпендикуляр (лот. perpendiculoris—шоқулӣ), хати ростест, ки хати рости дигари ҳамвории маълумро таҳти кунҷи рост мебурад.
Муфассал »Пеано Чузеппе
Пеано (Реаnо) Чузеппе (27. 8. 18,18, Кунео — 20. 1 1932, Турин), математики италиявь. Профессори Университети Турин (аз соли 1890). Асарҳояш ба асосҳои математика, таҳлили математикӣ оиданд. Муаллифи аксиоматикаи қатори ададҳои натуралист (ниг. Арифметика).
Муфассал »Пайдарпай
Пайдарпай, яке аз мафҳумҳои асосии математика аст. Пайдарпай аз элементҳои табиаташон гуногун, ки бо ададҳои натуралӣ 1, 2 … п, нумера- сияшуда ташкил меёбад ва ба намуди л,, л2, •••» хп 6 мухтасар (лп) навишта мешавад. Элементҳое, ки аз онҳо’ Пайдарпай тартиб дода мешавад, узвҳои Пайдарпай ном доранд. Одатан Пайдарпай …
Муфассал »Остроградский Михаил Василевич
Остроградский Михаил Василевич (24. 9. 1801, деҳаи Пашенная ҳозира вилояти Полтава — 1. 1. 1862, Полтава), математики рус, академики Академияи Фанҳои Петербург (1830). Дар Университети Харков таҳсил намуда (1816—20), баъд дар Париж лексияҳои Островский Коши, П. Лаплас ва Ж. Фуреро шунидааст (1822—28). Профессори синфҳои офисерии Корпуси кадетии баҳрӣ (аз соли …
Муфассал »Параболоидҳо
Параболоидҳо (аз парабола ва юн. eidos — шакл, намуд), сатҳҳои номаҳдуди тартиби дуюм, ки марка надоранд. Ду намуди Параболоидҳо вуҷуд дорад; Параболоидҳои эллипсӣ ва параболоиди гиперболӣ. Аз 5 навъи асосии сатхҳои тартиби дуюм дутоаш Параболоидҳо мебошад. Хатҳои буриши Параболоидҳо бо ҳамвориҳои гуногуни фазо гипербола, парабола ва хатҳои рост мебошанд. Аз …
Муфассал »Папирусҳои математикӣ
Папирусҳои математикӣ, ёдгориҳои илмии Мисри Қадим, ки ба асрҳои 21—18 то мелод мансубанд. Маъмултарини Папирусҳои математикӣ папируси Ринд (дар музеи Британия) ва папируси Москва (дар Музеи санъати тасвирии ба номи А. С. Пушкин) аст. Папируси Риндаз номи соҳиби он — мисршинос А. Ринд (Rhind) бори аввал аз тарафи математики немис …
Муфассал »Ортогоналӣ
Ортогоналӣ (fion. orthogonios — росткунҷа, аз ormos —рост ва go- nia — кунҷ), таъмими (бештар синонимӣ) мафҳуми перпендикулярӣ. Агар ду вектор дар фазои сечена ба ҳам перпендикуляр бошанд, ҳосили зарби скалярии онҳо ба сифр баробар аст. Аз ин ҷиҳат мафҳуми перпендикуляриро ба векторҳои ҳар гуна фазои хаттии дилхоҳ татбиқ намудан …
Муфассал »