Теги: Ҳайвонот

ШИРХУРҲО, ширмакҳо, (Mammalia), як синфи ҷонварони муҳрадорро гуянд. Ш. ҳайвоноти зиндазой буда, бачаашонро бо шир парвариш мекунанд. Дар рӯи замин, теппаи дарахт, хок, об ва ҳаво зиидагӣ мекунанд. Дарозиашон аз 3,8 см то 30 м ва зиёда аз он; вазнашон аз 1,5 г то 150 т.  Аҷдоди қадимаи Ш. хазандаҳои …

ШИКАМБА, шикамба, ишкамба, қисми аввал ва аз ҳама калони меъдаи ҳайвоноти жовандаро гуянд, ки қариб тамоми тарафи чапи ҷавфи шикамро дар бар мегирад. Ҳаҷми Ш.-и ҳайвони болиғ ба 4/5 ҳиссаи ҳаҷми тамоми меъда баробар аст. Девораи Ш. аз қабатҳои берунӣ (серозӣ), миёна (мушакӣ) ва дарунӣ (луобпарда) таркиб ёфтааст. Девораи дарунӣ …

ШЕРПАЛАНГ, юзпаланг, ирбис (Uncia uncia), як навъ ҷонвари ширхури даррандаро гуянд. Бино ба таснифоти зоологӣ ба оилаи гурбашаклҳо мансуб аст. Дарозии баданаш қариб 130 см, думаш қариб 90 см, вазнаш 26 —40 кг. Пойҳои кутоҳ ва панҷаҳои паҳн дорад. Мӯинааш дароз, зич ва нарм аст. Шерпаланг хокистарранг ё сафедча буда, …

ШЕР, ғазанфар, арслон, ҳайдар, як навь ҷонвари ширхури даррандаро гуянд. Бино ба таснифоти зоологӣ мансуби оилаи гурбашаклҳост. Сар ва ҷуссаи калон дорад. Дарозиаш то 210 см, думаш то 110 см, вазнаш то 280 кг. Шер пурқуввату чолок аст. Муи танаш паст ва зарди бурранг мебошад; як қисми cap, гардан, сина …

ШAҒOPA, як навъ ҳайвони даррандаи ширхорест аз ҷинси Mustela (оилаи савсориҳо). Шағора ду намуд аст: Шағораи европоӣ (М. lutreola) дар Европа, ноҳияҳои ҳамвории қисми европоии СССР ва Сибири Ҷан. Ғapбӣ вомехурад; Шағораи америкоӣ (М. visen) дар Америкаи Шимолӣ маскун аст: дар СССР онро ба шароити маҳаллии як қатор нодҳияҳои қисми …

ЧОРЧАШМ, саг ё гўсфандеро гӯянд, ки ба болои ҳар чашмаш холи сиёҳи калони чашммонанд дорад.

ЧАНГОЛ, чангал, чангул, як навъ ҳосилаи шохини пӯстро гӯянд, ки дар нӯги ангуштони ҳайвоноти мӯҳрадори хушкигард мавҷуд аст. Дар обхокиҳо Чангол аз қабати шохини ғафси эпидермис иборат мебошад. Чангол хоси ҳамаи паррандаҳо ва аксар хазандаю ширхӯрҳо буда, барои ҳаракат, муҳофизат ва ҳамла истифода мешавад. Дар ширмакҳои хазанда он тезу боқувват, …

ЦИТОПЛАЗМА (аз юн. xytos — ҳуҷайра ва plasma — сохташуда, мураттаб), қисми ғайриядроии протоплазмаи ҳуҷайраи ҳайвонот ва растаниро гӯянд. Аз гиакоплазма иборат аст, ки дар таркибаш органоидҳо ва дигар дохилаҳоро дорад.

ХУК, як навъ ҳайвони хонагии ҷуфтсумест аз ҷинси гуро (Sus). Хуки хонагӣ аз хукҳои ваҳшии европоӣ ва осиёӣ пайдо шудааст. Аз ин рў Xук ба 2 гуруҳ — зотҳои европоӣ ва осиёӣ тақсим мешавад. Зотҳои дҳозираи Xук аз гуруҳҳои номбурда ба вуҷуд омадаанд. Хукро дар давраи неолит (ҳазораҳои 5—3 том.) …

ХОРДАДОРҲО (Chordata), як типи ҳайвоноти дарандаи олиро гўянд. Ба 3 зертип (пардадорҳо, бедумдумаҳо ва муҳрадорон) ҷудо мешаванд. Xордадорҳо хорда, найчаи асаби пушт, таркиши ғалсама доранд. Қариб дар рафти ҳаёти ҳамаи Xордадорҳо найчаи асаби пушт боқӣ мемонад. Бадани Xордадорҳо буғумдор буда, махсусан дар давраи инкишофи ҷанини бедумдумаҳо ва муҳрадорон нағз аён …