МИКСОМИЦЕТҲО (Myxomycctn; аз юн. туха — луоб ва mykes — занбурӯғ), организмҳои занбурӯғ симои бехлорофил. Қариб 400 намуд доранд; бештари онҳо космополит (ҳама ҷой паҳншуда) мебошанд. Фазаи вегетативиашон диплоидӣ, дар намуди массаи бисёрядрогии протоплазмӣ — плазмодия (андозаашон аз якчанд мм то 1 м) аст. Миксомицетҳо аз ҳисоби спораҳо меафзоянд. Онҳо …
Муфассал »МИКРОФЛОРА
МИКРОФЛОРА (аз микро… ва флора), маҷмӯи микроорганизмҳоеро гӯянд, ки дар ин ё он муҳите (хок, об, даво, хӯрокворӣ, организми ҳайвонот, растанӣ, одам ва ғ.) зиндагӣ мекунанд. Таркиби миқдорӣ ва намудии М. аз рӯи шароити муҳит муайян карда мешавад. 1 мл об аз 5 то 100 ҳазор, ва 1 г хок …
Муфассал »МИКРОСПОРИДИЯҲО
МИКРОСПОРИДИЯҲО (Microsporidia), номи як гурӯҳ организмҳои соддатаринанд, ки ба синфи кидоспоридияҳо мансубанд. Бештар аз 20 ҷинс ва 300 намуд доранд. Микроспоридияҳо паразит дохилиҳуҷайравии ҳайвонот (асосан бандпойҳо ва модиҳо) мебошанд. Бо роҳи ғайриҷинсӣ меафзоянд. Баъди қатъ гардидани процесси ҷинчӣ (автогамия) процесси спораҳосилшавӣ (спорогония) оғоз меёбад. Спораҳои Микроспоридияҳо асосан байзашакли калонашон 2—10 …
Муфассал »МИКРООРГАНИЗМҲО
МИКРООРГАНИЗМҲО микробҳо, номи умумии организмҳои майдатарин, ки фақат бо микроскоп дидан мумкин аст. Микроорнанизмҳоро микробиология меомӯзад. Аз мавҷудияти Микроорнанизмҳо бори аввал олими Рим Марк Варрон (асри 1 то м.) дарак додааст, баёни илмии он бошад, ба табиатшиносӣ голландӣ А. Левенгук (нимаи дуюми асри 17) мансуб аст. Бактерияҳо, занбурӯғҳо, актиномидетҳо, риккетсия, …
Муфассал »МИКРОБИОЛОГИЯ
МИКРОБИОЛОГИЯ (аз микро… ва биология), илмест дар бораи сохт, таърихи инкишоф, генетика, систематика, физиология ва экологияи микроорганизму (мас., бактерияҳо, микоплазмаҳо, занбурӯғҳо ва обсабзҳои микроскопӣ). Микробиология асосан биологияи микроорганизмҳо, коркарди усулҳои мубориза бар зидди микроорганизмҳои зараррасон ва истиродаи микрооргаиизмҳои фоиданокро тадқиқ, менамояд. Инкшиофи Микробиология ва талаботи амалия боиси ба соҳаҳои мустақили …
Муфассал »МЕТАМОРФОЗ
МЕТАМОРФОЗ (аз юн. metamorphosis — дигаргуншавӣ, табдилёбӣ), 1. дигаргуншавии шакл ва сохти организми ҳайвонот дар давраи инкишофи баъдиҷанинӣ. Метаморфоз дар процесси инкишофи индивидуалии организм — онтогенез одатан ҳангоми сахт тағйир ёфтани шароит ва тарзи зиндагӣ (мас., дар вақти аз об ба хушкӣ баромадан ва ё аз ҳаёти мустақилона ба паразитизм …
Муфассал »МЕТАГЕНЕЗ
МЕТАГЕНЕЗ (аз мета… ва …генез), бо бонавбат ивазшавии ду наслро (афзоиши яке бо роҳи ҷинсӣ ва дигараш танҳо бо роҳи ғайриҷинсӣ) гӯянд, ки ба баъзе рӯдаковокҳо, кирм ва хордадорони дараҷаи паст хос аст. Метагнез яке аз шаклҳои бадали насл мебошад.
Муфассал »МЕРИСТЕМА
МЕРИСТЕМА (аз юн. meristos — тақсимшаванда), бофтаи ҳуҷайра офар, чунон бофтаи растаниро гӯянд, ки қобилияти тақсим ва офариниши ҳуҷайраҳои навро муддати мадид таъмин мекунад. Баъзе ҳуҷайраҳо дар овони эмбрионии инкишоф боздошта мешаванд ва зимни тақсимшавӣ сабзиши мунтазами растаниро таъмин менамоянд. Дигар ҳуҷайраҳои Меристема бошанд, тадриҷан дифференциация шуда, бофтаҳои гуногуни доимӣ …
Муфассал »МЕНДЕЛИЗМ
МЕНДЕЛИЗМ, таълимотест дар бораи қонуниятн ирсият, ки ба илми генетика асос гузоштааст. Пайдоиши Мендилизмро ба тасдиқ гардидани (1900) тадқиқотҳои Г. Мендель дар бораи қонунияти аз як насл ба насли дигар гузаштани аломатҳои ирсӣ вобаста мекунанд. То Мендель (а.18) низ навъҳои нави набототи дурагаро ба вуҷуд оварда, дар ирсият мавҷуд будани …
Муфассал »МЕМБРАНАҲОИ БИОЛОГӢ
МЕМБРАНАҲОИ БИОЛОГӢ, пардаҳои ниҳоят тунукеро гӯянд, ки сатҳи ҳуҷайраҳои гуногун, зарраҳои субҳуҷайравӣ, инчунин каналӣ ва ҳубобчаҳои протоплазмаро мепӯшанд. Ғафсии Мембранаҳои биологӣ тақрибан 100 А аст. Мембранаҳои биологӣ дар натиҷаи полимеризации сафедаҳо ва липоидҳо ҳосил мешаванд. Ташаккули сохти Мембранаҳои биологӣ ба хосияти функционалии онҳо алоқаманд аст. Функцияи Мембранаҳои биологӣ аз танзими …
Муфассал »