Теги: Ҳарбӣ

САФАРБАРИИ ҚУВВАҲОИ МУСАЛЛАҲ, табдил додани қувваҳои мусаллаҳи давраи осоиштаи давлат ба қувваҳои муташаккили замони ҷанг. Дар натиҷаи Сафарбарии қувваҳои мусаллаҳ сафи қувваҳои мусаллаҳ аз ҳисоби даъвати ӯҳдадорони ҳарбӣ афзуда, қисмҳои нави ҳарбӣ ба вуҷуд меоянд. Дар баробари Сафарбарии қувваҳои мусаллаҳ аслиҳа, техникаи ҳарбӣ, воситаҳои моддӣ низ ҷамъ карда мешаванд. Тайёри …

САРФАРМОНДЕҲИ ОЛӢ, сардори олии қувваҳои мусаллаҳи давлат (ё иттифоқи давлатҳо) аксар дар давраи ҷанг ва баъзан дар шароити осоишта. Сарфармондеҳи олӣ ба ҳамаи муассисаҳои гражданӣ, аҳолии ҳудуди давлат ва мавқеъҳои амалиёти ҳарбӣ ҳокимияти фавқулодда дорад. Вазифаи Сарфармондеҳи олӣ дар Россия бори аввал июли 1914 муқаррар шуд. Дар Иттифоқи Республикаҳои Советии …

САРФАРМОНДЕҲ, фармондеҳи қӯшунҳо (флот, авиатсия) -и ягон ҷабҳаи ҳарбӣ ё самти стратегӣ, инчунин ягон навъи қувваҳои мусаллаҳ. Дар гузашта Сарфармондеҳ барои роҳбарии тамоми армияи амалкунанда таъин мешуд, вале баробари пайдоиши фронт-ҳо Сарфармондеҳро ба ҳар як фронт таъин мекардагӣ шуданд. Дар Қувваҳои Мусаллаҳи Советӣ Сарфармондеҳи қӯшунҳоя ракетии таъиноти стратегӣ, пиёдагард. ФҲБ, …

САРКАШӢ АЗ ХИЗМАТИ ҲАРБӢ, вайрон намудани қоидаи адои хизмати ҳарбӣ, ки Қонун дар бораи ӯҳдадории умумии хизмати ҳарбӣ муқаррар кардааст. Саркашӣ вобаста ба давомнокӣ, мақсад, инчунин аз вазъияти он кирдори ношоиста ё ҷиноят дониста шавад. Саркашӣ инҳоанд: қисми ҳарбӣ ё ҷои хизматро худсарона монда раф- тан, дезертирӣ кардан, худсарона монда …

РУТБАИ ҲАРБӢ, унвоне, ки ба хизматчиёни ҳарбӣ ва ӯҳдадорони ҳарбии қувваҳои мусаллаҳ дода мешавад. Ҳангоми рутба додан вазифаи хизматчиёни ҳарбӣ ва тайёрии ҳарбию шахсии онҳо, ба кадом навъҳои қӯшун тааллуқ доштан ва хизматҳои шоистаи шахсон ба назар гирифта мешаванд. Асрҳои 15—16 баробари ташаккули армияҳои мунтазам Рутбаи ҳарбӣ ба вуҷуд омад. …

РОТА пол. rota, нем. Rotte — тӯда, отряд), подразделенияи тактикии қӯшунҳои моторонидаи тирандозӣ, танки, инженерӣ, ҳавоию десантӣ ва ғайра. Дар армияи рус Рота дар «полкҳои сохти нав» пайдо шуда, подразделенияи полки пиёдагард, кавалерия ва артиллерия ба ҳисоб мерафт. Дар кавалерия Рота аввали асри 18 ба эскадрон ва дар артиллерия соли …

ТӮП, аслиҳаи артиллерист барои оташфишонӣ ба ҳадафҳои заминию ҳавоӣ ба масофаҳои дур. Калибри тӯпҳои муосир 20—210 мм, дарозии милашон 40—80 калибр, дурии парвози тираш то 30 км (барои қӯшуни хушкигард) аст; артиллерияи заминию зенитии қӯшунҳои хушкигард, самолётҳо, вертолётҳо, киштиҳо, қисмҳои артиллерии соҳилӣ дорои тӯп мебошанд.

ТИРКАШ  сӯрохи тирандозӣ дар девори қалъаҳои қадим. Касри туро бурҷи Камон тиркаш, Шишаи он нӯҳ фалаки шишакаш. Хусрави Деҳлавӣ. Андозаи Тиркаш мувофиқи яроқи тирандозӣ аст. Тиркаш девори шаҳр ё қалъа саркушода мешавад. Тиркаш девор ба шакли чоркунҷаи дарозруя аст. Дар давраҳои аввал асосан Тиркашҳои пайконшакл ва дертар танҳо Тиркашҳои раҳмонанд …

ТИР, афзори ҷангиест, ки аз чӯб сохта шуда, дар нӯгаш пайкон мешинонданд ва ба воситаи камон ба нишон мерасонданд. Баъди тараққӣ кардани яроқи оташфишонӣ гулӯлаҳои тӯпу туфангро низ Тир мегуфтагӣ шуданд. Иншооти спортиеро низ гӯянд, ки аз аслиҳаҳои пневматикӣ ба ҳадаф Тир мопаронанд.

ТАКТИКАИ ҳарбӣ (юнонӣ (taktika — санъати сафороии қӯшун), қисми таркибии санъати ҳарбист, ки назарияю амалияи тойёрӣ ва бурдани ҷангро дар бар мегирад. Вобаста ба фаъолияти ҷангии қӯшун, моҳиягг ва хусусияти ҷанг, услубҳои ташкил ва гузаронидани навъҳои он: ҳуҷум, мудофиа, ҷобаҷогузорин тактикӣ ва идоракунии қӯшун, таъмини лавозимоти ҷангӣ, юришҳо ва ҷойгиронии …