Теги: Шоҳ

САРДУРИИ I, шоҳи Урартун нимаи дуюми асри 9 то милод, писари Лутипри. Муосири шоҳи Ошур Салманасари III, ки дар навиштаҳои ӯ оид ба воқеаҳои соли 833 то милод бо номи Седури ёдовар шудааст. Навиштаҳои ошурии девори мудофиавӣ, ки Сардурӣ дар шаҳри Тушпа (ҳозира Ван) сохта буд, то замони мо боқӣ …

САЛМАНАСАР, номи шоҳони Ошур: Салманасар I, тақрибан cолҳои 1280—1260 то мелод ҳукмрондааст. Муборизаро бо давлати Митониён, ки падараш Ададнирари I cap карда буд, давом дод. Қӯшунҳои Митониён ва дастаҳои ёрирасони хеттҳо ва оромиҳоро торумор намуд, асосан Митониёнро қир кард. Пешравии қӯшунҳон Салманасар I ба сарҳади Кархемиш, ки барои хеттҳо ва …

РУСА, номи шоҳони давлати Урарту, ки фаъолияти онҳо дар лавҳаҳои хати мехи зикр шудааст. Русаи 1 (солҳои 730—714 то мелод ҳукм рондааст) давлати Урартуро мустаҳкам намуда, идоракунии онро такмил дод; ба муқобили ошуриҳо лашкар кашид, вале худ шикаст хӯрд. Дар аҳди Русаи II (солҳои 685—645 то мелод ҳукм рондааст), корҳои …

РИЗОШОҲИ ПАҲЛАВӢ (16. 3. 1878, Мозандарон —26. 7. 1944, Иоханнесбург, Р А Ҷ; дар шаҳри Рай, наздикии Теҳрон дафн шудааст), шоҳи Эрон (1925—41), саромади сулолаи Паҳлавиён. Аз оилаи офисе- ри заминдори мозандаронист. Хизмати ҳарбиро дар дастаи казакии форсҳо аз рутбаи паст сар кард. Фармондеҳи бригадаи казакҳо буд, ки он 21. …

ХАШИЁРШОҲ (форсии қадим Хшаяршан, юнонӣ Хerxes) (соли таваллуд номаълум — вафот 465 то мелодӣ,.), шохи Эрон аз сулолаи Ҳахоманишиён (ҳукмронӣ 486—465 то мелодӣ). Писари Дорои 1. Xашиёршоҳ баъди нобарориҳо дар Ҷангҳои Юнону Эрон ҷараёни парокандашавии давлати Ҳахоманишиёнро боздоштанӣ шуда, ислоҳоти динӣ гузаронд, ки он парастиши худоҳои қабилавию авлодии маҳаллиро манъ …

ФИРЪАВН, номи умумии шоҳони Мисри Қадим. Ин  истилоҳ аз калимаи мисрии қадим «пер-о» гирифта шуда, маънояш (айнан) «хонаи калон» мебошад. Аввалҳо истилоҳи «Фиръавн» ба маънои «қасри шоҳ» истифода мешуд. Аз асри 16 то мелод сар карда номи худи шоҳро ифода мекардигӣ шуд.

ФИЛИППИ II (тақрибан 382—336 то мелод), шоҳи Мақдуния (аз 359). Падари Искандари Мақдунӣ. Ба давлати ягона муттаҳид намудани Мақдунияро ба охир расонд (359). Солҳои 359—336 Фессалия, як қисми Иллирия, Эпир, Фракия ва ғайраро забт кард. То 338 (пас аз муҳорибаи назди Херонея) Юнонро тобеи Мақдуния гардонид.

ФАРАСМОН (соли таваллуд ва вафот номаълум), шоҳи хоразмиён дар асри 4 то мелод, иттифоқчии Искандари Мақдунӣ дар Осиёи Миёна.

ТУҒРАЛИ САЛҶУҚӢ Туррулбек Муҳаммади Салҷуқӣ (тақрибан 993—1063), асосгузори давлати Салчуқиён. Туғрали Салчуқӣ ҳамроҳи бародараш Ҷағрибек пешвои қабилаҳои кучманчии ғуз (туркман)-и Хуросон буд. То соли 1038 шаҳрҳои калонтарини Хуросонро аз давлати Ғазнавиён рабуда худро дар шаҳри Нишопур ва Ҷағрибекро дар шаҳри Марв султон эълон мекунад. У соли 1040 дар муҳорибаи назди …

ТАКАШ, Такеш Алоуддин Такаш ибни Эл-Арслон (соли таввалуд номаълум — вафот 1200, Урганҷ), шоҳи Хоразм (ҳуишр. 1172—’1200). Баъди нафотн падараш Эл-Арслон (ҳукмронӣ 1156—1172) бародари хурдии Такаш Султоншоҳ ба тахти Хоразмшоҳиён нишаст, вале худи ҳамон сол Такаш бо ёрии қарокиданиёи Хоразмро ишғол намуда, тахти подшоҳиро ба даст даровард. Ӯ ба Мовароуннаҳр …