Теги: Тригонометрия

ФУНКСИЯҲОИ ТРИГОНОМЕТРӢ, функсияҳои кунҷ—синус (sin), косинус (соs), тангенс (tg), котангенс (сtg), соканс (sес) ва косеканс (соsес)-ро гӯянд. Функсияҳои тригонометриро ҳамчун нисбатҳои дарозни (г) радиусвектори бо самти мусбатн меҳвари Ох кунҷи а-ро ташкилдиҳанда ва провасияҳои ҳамин радиусвектор ба меҳварҳои коордииатаҳо (а ва b) муайлн кардан мумкин.

ТРИГОНОМЕТРИЯИ СФЕРАВӢ, як соҳаи тригонометрияро гуянд, ки вобастагии байни кунҷҳо ва тарафҳои секунҷаҳои сферавиро меомӯзад. Агар А, В, С — кунҷҳо ва а, b, с — тарафҳои муқобили ин кунҷҳо дар секунҷаи сферавии АВС (нигаред расм) бошанд, онгоҳ кунҷҳо ва тарафҳои секунҷаи сферавиро аз рӯи формулаҳои зерин ҳисоб кардан лозим …

ТРИГОНОМЕТРИЯ (аз юнонӣ trigonon — секунҷа ва ..метрия), як фасли математикаро гӯянд, ки функцияҳои тригонометрӣ ва татбиқи онҳоро дар геометрия меомӯзад. Тригонометрия ҳамвор ё ростхатта ва сферавӣ мешавад. Назарияи функцияҳои тригонометрӣ (гониометрия) ва татбиқи он дар ҳалли секунҷаҳои ҳамвори росткунҷа ва каҷкунҷа предмети таълими мактаби миёна мебошад. Формулаҳои асосии тригонометрияи …

ТЕОРЕМАИ ТАНГЕНСҲО, яке аз теоремаҳои тригонометрӣ буда, вобастагии байни дарозии тарафҳо ва тангенсҳои нимсумма ва нимфарқи кунҷҳои муқобили тарафҳои мувофиқи секунҷаро ифода мекунад. Агар а, b ду тарафи секунҷа ва А, В кунҷҳои муқобили ин тарафҳо бошанд, он гоҳ теоремаи тангенсҳоро чунин ифода кардан мумкин: Ин формула дар математика бо …

ТЕОРЕМАИ СИНУСҲО, 1) дар тригонометрияи ҳамвор, теоремаест, ки таносуби байни тарафҳои секунҷаи дилхоҳ ва синусҳои кунҷҳои муқобилро муқаррар менамояд. Маънои теорема аз баробарии бармеояд, ки ин ҷо а, b, с — тарафҳо, А, В, С — кунҷи муқобили мувофиқ, R — радиуси давраи берунтасвир. 2) Дар тригонометрияи сферавӣ, теоремаест, ки …

ТЕОРЕМАИ КОСИНУСҲО, 1) дар тригонометрияи ҳамвор, теоремаест, ки бино ба он квадрати як тарафи секунҷа ба суммаи квадратҳои ду тарафи дигар, бо ҳосили зарби дучандаи ин тарафҳо бар косинуси кунҷи байни онҳо баробар аст, яъне с2 = а2 + b2—2аb соs  (1), ки ин ҷо а, b, с — тарафҳои …

ТАНГЕНС (аз лотинӣ tangens — расанда), яке аз фунсияҳои тригонометрӣ; ишорааш tg. Дар секунҷаи росткунҷа нисбати катети воқеъ дар муқобили кунҷи тез бар катети ба ҳомин кунҷ часпида тангенси кунҷи мазкур номида мешавад.

 СИНУС (лотинӣ Sinus), яке аз функсиҳои тригонометриро гӯянд; ишораташ sin. Дар секунҷаи росткунҷа нисбати катети муқобили кунҷи тез бар гипотенуза Синуси ҳамин кунҷ номида мешавад. Математикони Ҳиндустон Синусро бо калимаи «ҷива» (тири камон, зеҳи камон), ишорат мекарданд. Арабҳо онро аввал «ҷиба», сонитар «ҷайб» мегуфтагӣ шуданд, ки ба калимаи лотинии sinus …