Теги: Ислом

Китобе, ки дар дасти мубораки хонандаи азиз ва пешорӯйи дидагони борикбини аҳли назар қарор гирифтааст, дар таърихи мазҳабшиносии тоҷик падидае дигар буда, дар он ба таври муфассал андешаҳову нигоштаҳои муҳаққиқи исломшинос – Сайид Бурҳониддини Бузургмеҳр (Тӯраев Бурҳониддин Бузургович) оид ба аҳвол ва осори лозаволи яке аз барҷастатарин шахсиятҳои олами Ислом …

САЙИД (арабӣ —меҳтар, ҷаноб), 1) тахаллуси авлодӣ Муҳаммад; дертар одамони табақаҳои гуногуни иҷтимоб, қатъи назар аз он ки авлоди пайғамбар дастанд ё не, худро Сайид меномидагӣ шуданд; 2) дар асрҳои миёна, нав ва навтарин табақаи ҳукмрон, аз ҷумла амирони Бухоро. C. Ғоибов.

САДАҚА 1) чизе, ки ба фақирону бенавоён чун хайрот дода мешавад. Садақа баробари намоз, рӯза ва закот — ҷӯзъи рукнҳои ислом, амали ихтиёрии мусулмонон ба шумор меравад. Онҳо барои хариди гуноҳҳои худ ва озодии рӯҳиашон ба дарвешону ятимон Садақа мекунанд. Баъзе феодалҳо, тоҷирон ва амалдорон низ пул, замин ва молу …

РӮЗА, яке аз рукнҳои асосии дини ислом аст, ки мувофиқи он дар сол дар моҳи нуҳуми солшумории ҳиҷрии қамарӣ (рамазон) бояд дар мусулмони болиғ аз субҳ то шом аз хӯрдан, нӯшидан ва истеъмоли чизҳои кайфовар худдорӣ кунад. Агар Рӯза ҳангоми ҷиҳод, мусофират ва ё касал будан дошта нашавад, баъдтар ба …

ХАТИБ (арабӣ   — шахсе, ки хутба мехонад), корманди масъули масҷидро номанд, ки ҳангоми намози ҷумъа ва идҳои дини (рамазон ва қурбон) дар он ваъз метуфт. Баъзал вазифаи хатибро имоми масҷид низ иҷро мекунад. Xатиб бояд шикастанафсу тақводор, аз фиқҳ хуб бохабар бошад, ҳадисҳоро пурра бидонад, диққати сомеонашро ба худ ҷалб …

ФОТИҲА (арабӣ — кушоиш, оғози чизе), 1) оғози китоб, сураи нахустини Қуръонро гӯянд. 2) ибтидои коре, дуои хаир, рухсат ва иҷозат. Баробари муқаррар шудани аҳкоми дин ва интишори идеологияи ислом фотиҳахонӣ ба ҷабҳаҳои гуногуни ҳаёт ва маишати халқҳову кишварҳои мухталиф, урфу одат ва маросимҳои онҳо ворид гашт. Пеш аз ҳама, …

ФИҚҲ арабӣ — донистан, фаҳмидан, дарофтан), як қисми илоҳиёти ислом ва қисми таркибии шариат аст, ки қоидаю қонунҳои шаръӣ ва ҳуқуқиро танзим мекунад. Донандаи қоидаву қонунҳои шаръию ҳуқуқиро фаҳеқ мегӯянд. Фақеҳон ҳам илоҳиётшинос ва ҳам ҳуқуқшиносони исломанд. Онҳо дар асоси Қуръон, суннат, иҷмоъ, қёс масъалаҳои системаи ҳуқуқи шаръӣ (илми ибодат), …

ФИРҚА, (арабӣ—гурӯҳ, ҷамоат), гурӯҳҳо ё шохаҳои сершумори дини исломро гӯяпд, ки нисбат ба рукнҳои асосии он дар ихтилофанд. Дар ҳадисе роҷеъ ба 73 Фирқаи ислом сухан меравад. Гуё тамоми фирқаҳои ислом дар натиҷаи ихтилоф бо аҳли суннат ва ҷасмоат ба вуҷуд омадаанд. Ҷараёни ба вуҷуд омадани фирқаҳои исломро бисёр муаррихон …

ФАТВО (арабӣ —ҳукм, ҳукми шаръӣ), ҳукми шаръие, ки аз тарафи шайхулислом, фақоҳ ва муфти доир ба масъалаҳои гуногуни динию ҳуқуқӣ ва иҷтимоию сиёсӣ дода мешавад. Фатво маъмулан хатти содиршуда, бояд ба Қуръону ҳадису шариат ва маҷмӯи фатвоҳои пешин асос ёфта бошад. Он барои ҳамаи ҷамоаҳо, муассисаҳои динӣ ва умуман барои …

ТАФСИР (арабӣ — шарҳ додан, баён кардан, васеъ намудан), шарҳу эзоҳи сураҳои Қуръонро гӯянд. Барои мардуми авом номафҳум будани маънии оятҳои Қуръон ва манъ будани тарҷумаи он сабаби асосии ба вуҷуд омадани тафсир гардида буд. Аввалин тафсирро амакбачан пайғамбар Ибни Аббос (вафот 687) иншо намуд, ки баъдҳо ин нусха барои …