Теги: география

ТУРКИСТОН, истилоҳи таърихию географиест, кӣ баъд аз ташаккули аввалин қабилаҳои туркзабон пайдо шудааст (асрҳои 6—7). Мафҳуми «Туркистон» истилоҳи муайяну муқаррар набуд ва дар давраҳои гуногуни таърихи ноҳияҳои Осиёи Миёна, Қазоқистон ва баъзе маҳалҳоро ҳамин тавр ном мебурданд. Дар ибтидои пайдоиши истилоҳи «Туркистон» фақат ҳамон маҳаллҳоро Туркистон меномиданд, ки дар он …

ТОҶИКИСТОН, Ҷумҳурии Тоҷикистон, 14 октябр 1924 чун республикаи автономӣ дар ҳайати Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Узбакистон таъсис ёфт; аз 16 октябр 1929 Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Тоҷикистон ва аз 5 декабр 1929 дар ҳайати СССР. Тоҷикистон дар ҷанубу шарқи Осиёи Миёна воқеъ гашта, дар ҷануб бо Афғонистон ва дар шарқ бо Хитой …

СУФАҲО дар геогафия ва геология, майдончаҳои табиии ҳамвор ё андаке моили нишебии кӯҳу теппаҳо, водию дарёҳо ва соҳили кӯлу баҳрҳоро гӯянд, ки аз канор зинаҳо дорад. Суфаҳо аз таъсири обҳои равон ё мавҷи ҳавзаҳои об дар натиҷаи бардошташавии номураттаби тектоникӣ ба вуҷуд меоянд. Онҳо алоҳида ё пай дар ҳами зинашакл …

МИНСК, шаҳри қаҳрамон, пойтахти РССБ, маркази вил. Минск. Яке аз калонтарин марказҳои саноати, маданӣ ва илмии СССР. Узели муҳими роҳи оҳан ва роҳҳои автомобилгарду ҳавоӣ. Дар ҳар ду соҳили д. Свислочь (ҳавзаи Днепр), дар баландии 200—220 м аз соҳили баҳр воқеъ гардидааст. Масоҳаташ 176 км2. Ҳаророрати миёнаи январ —6|99С, июль …

МИННЕАПОЛИС (Minneapolis), шаҳрест дар шим. ШМА. Дар шт. Миннесота, дар ду соҳили д. Мисси­сипи воқеъ аст. Аҳолиаш 378 ҳазор нафар (1975), бо ш. Сент-Пол, ки амалан бо Миннеаполис як шудааст, зиёда аз 1,8 млн нафар Маркази муҳими молия ва нақлиёту тиҷорати қисми шим. ғарбии мамлакат, шаҳри калони саноатӣ. Саноати орд, …

МИЛУОКИ (Milwaukee), шаҳр ва бандарест дар шим. ШМА, дар шт. Висконсин. Аҳолиаш 666 ҳазор нафар бо атрофаш 1,4 млн нафар (1975). Дар соҳили гарбии кӯли Мичиган, дар ҷое, ки ба он дарёи Милуоки мерезад, воқеъ гаштааст. Калонтарин маркази саноатӣ ва тиҷоратии Висконсин ва қисми ғарбии минтақаи чорводории ширии ШМА. Соҳаҳои …

МИЛАН (Milano), шаҳрест дар шимоли Италия, маркази маъмурии вил. Ломбардия ва музофоти Милан. Калонтарин маркази иқтисодӣ ва мадании мамлакат. Аҳолиаш 1,7 млн, бо атрофаш 4 млн нафар (1976). Узели роҳи оҳан ва роҳҳои автомобилгард. Каналҳои киштигард Миланро бо д. По пайвастаанд. Аэропорташ аҳамияти байналхалқӣ дорад. Соҳаҳои асосии савоаташ: мошинсозии гуногунсоҳа …

МИКРОНЕЗИҲО, аҳолии аслии Микронезия. Шумораашон зиёда аз 200 ҳазор нафар (1973). Ғайр аз ин, тақрибан 4 ҳазор Микронезиҳо дар Меланезия зиндагонӣ мекунанд. Типи антрополо­гии Микронезиҳо дар натиҷаи омезиши мелапезиҳо, полинезиҳо ва индонезиҳо ташаккул ёфтааст. Ба забонҳои гурӯҳи малай-полинезӣ гап мезананд. Масеҳият (бештар мазҳаби протестантӣ) бо динҳои қадимии маҳал­лӣ омезиш ёфтааст. …

МИЗОНИ ҲАРОРАТИ ЗАМИН, таносубн воридоту содироти энер­гия (энергияи нур ва гармӣ) дар сатҳи Замин, дар атмосфера ва дар системаи Замину атмосфера. Радиацияи Офтоб манбаи асосии энергияи аксар процессҳои физикӣ, химиявӣ ва биологист, ки дар атмосфера, гидросфера ва қабатҳои болоии ли­тосфера ба амал меоянд. Бинобар ин тақсимот ва таносуби омилҳои Мизони …

МЕХИКО, шаҳр, пойтахти Мексика. Маркази иқтисодӣ, сиёсӣ ва мадании мамлакат. Дар ҷан. кӯҳсори Мексика, дар баландии 2240 м. воқеъ аст. Аҳолиаш 13,9 млн наф. (1977, бо атрофаш). Иқлимаш субтропикӣ. Миёнаи янв. 11,6° С, июль моҳи гармтарин (апр.) 18° С. Миқдори боришоти солона 757 мм. П. п м. Оби нӯшокӣ ҳам …