Теги: Зоология

ШЕРПАЛАНГ, юзпаланг, ирбис (Uncia uncia), як навъ ҷонвари ширхури даррандаро гуянд. Бино ба таснифоти зоологӣ ба оилаи гурбашаклҳо мансуб аст. Дарозии баданаш қариб 130 см, думаш қариб 90 см, вазнаш 26 —40 кг. Пойҳои кутоҳ ва панҷаҳои паҳн дорад. Мӯинааш дароз, зич ва нарм аст. Шерпаланг хокистарранг ё сафедча буда, …

ШЕР, ғазанфар, арслон, ҳайдар, як навь ҷонвари ширхури даррандаро гуянд. Бино ба таснифоти зоологӣ мансуби оилаи гурбашаклҳост. Сар ва ҷуссаи калон дорад. Дарозиаш то 210 см, думаш то 110 см, вазнаш то 280 кг. Шер пурқуввату чолок аст. Муи танаш паст ва зарди бурранг мебошад; як қисми cap, гардан, сина …

ШAҒOPA, як навъ ҳайвони даррандаи ширхорест аз ҷинси Mustela (оилаи савсориҳо). Шағора ду намуд аст: Шағораи европоӣ (М. lutreola) дар Европа, ноҳияҳои ҳамвории қисми европоии СССР ва Сибири Ҷан. Ғapбӣ вомехурад; Шағораи америкоӣ (М. visen) дар Америкаи Шимолӣ маскун аст: дар СССР онро ба шароити маҳаллии як қатор нодҳияҳои қисми …

ШАҒОЛ, шағол (Canis aureus), як навъ ҷонвари ширхури даррандаро гуянд. Бино ба таснифоти зоологӣ ба оилаи сагшаклҳо мансуб аст. Шағол зоҳиран монанди гург аст, вале аз он хурдтар буда, думи кутоҳ ва фуки борик дорад. Рангаш зимистон хокистарии сурхча ва тобистон сурхча. Дарозии баданаш 70—82 см, думаш қариб 20 см. …

ЧӮҶА, ҷӯза, ҷӯҷа, бачаи ҳар паррандаро гўянд.

ЧАКОВАК, чакова, чаков, чекак, қуббара, сӯфи тӯрғай (Calerida cristata), як навъ паррандаи хурди хушовозро гўянд. Ба қатори гунҷишкҳо мансуб аст. Дарозии баданаш 17—19 см; вазнаш 39—46 г. Болу параш хокиранг буда, холҳои тира дорад. Нўлаш рост, пойҳояш боқувват ва ангушти охирини чанголаш дарози тез аст. Дар сараш парҳои нисбатан дароз …

ХОРДАДОРҲО (Chordata), як типи ҳайвоноти дарандаи олиро гўянд. Ба 3 зертип (пардадорҳо, бедумдумаҳо ва муҳрадорон) ҷудо мешаванд. Xордадорҳо хорда, найчаи асаби пушт, таркиши ғалсама доранд. Қариб дар рафти ҳаёти ҳамаи Xордадорҳо найчаи асаби пушт боқӣ мемонад. Бадани Xордадорҳо буғумдор буда, махсусан дар давраи инкишофи ҷанини бедумдумаҳо ва муҳрадорон нағз аён …

 ХОНГУЛ, гавазни бухорӣ, номи дурусташ холгул.

ХОМӮШАК, хомўшакҳо (Simu- lidiiae), як навъ ҳашароти хунмакро гўянд (аз гурўҳи дуболаҳо).  Дарозиашон аз 2 то 4 мм. Дар СССР 300, аз он ҷумла дар Тоҷикистон зиёда аз 50 намуди Хомўшакҳо мавҷуданд. Хуни ҳайвонот ва одамро модинаи Xомўшак мемакад. Аз газидани Xомўшак хориш  ва газаки пўст пайдо мешавад. Хомўшакҳо ангезандаи …

ХОККАНАК, хокканакҳо (Sori-Cidoe), як ҷинси ҷонварҳои мушмонанди ҳашаротхӯрро гӯянд. Пусташон махмалӣ, пойҳояшон кутоҳ, сарашон калон, фукашон хартумчашакл. Xокканак ҳайвони ҳарчихӯранд, вале бештар ҳашарот ва кирминаҳоро мехӯранд. Xокканак дар хушкӣ (тано Neomys дар обу хушкӣ) зиндагӣ мекунанд. Баъзе Xокканакҳо (Sorex) зараррасонҷои хоҷагии қишлоқу ҷангал – ҳашарот ва кирминаи онҳоро тамоми сол …