Пародонтоз (аз юнонӣ para — назди ва odontos — дандон), бемории бофтаи назди дандон (пародопт), ки ҳангоми он канораҳои изофаи алвеолии ҷоғ ковок шуда, боиси ҷунбидан ва афтидани дандон мегардад. Дар вақтҳои охир истилоҳи пародонтопатия, ки авчгирии иллати пародонт (бофтаҳои милки дандон)-ро ифода мекунад, маъмул аст. Парадонтопатия аксар баъди бемории кариеси дандон cap мезанад. Муоинаи боқимондаи майитҳои му- миёии Мисри Қадим шаҳодат медиҳад, ки одамон 4—5 ҳазор сол пеш ба касалии Пародонтоз гирифгор мешудаанд. Дар «Ал-Қонун»-и Ибни Сино низ аз ин хусус маълумот ҳаст.
«Ӯ мегӯяд, ки дандон аз таъсири омилҳои беруна меҷунбад ва хӯрда мешавад. Ин ҳолат дар шахсони заиф ё касоне, ки бисёр гурусна гаштаанд ва ё хӯроки серӣ намехӯранд, мушоҳида мешавад. Хусусиятҳои клиникии Пародонтозро Фошард (Р. Fauchard; 1690— 1746) баён кардааст. Дар гули 2 аср оид ба этиология, патогенез ва муолиҷаи Пародонтоз маълумоти бисёре гирд омад, вале проблемии Пародонтоз ҳанӯз пурра ҳал нашудааст. Дар баъзе мамлакатҳо то 85%-и адолӣ (70% беморон одамони 24—40-сола мебошанд) ба бемории мазкур гирифтор мешаванд. Омилҳои этиологии Пародонтоз аномалияи дандон, ҷароҳат, санги дандон, бемориҳои гуногун (диабет, невропатия, бемориҳои дилу раг, меъдаю рӯда, ихтилоли мубодилаи модда ва ғайра), микрофлораи даҳон, норасоии витаминҳо (А, В, С, Е) ва ғайра мебошанд.
Пародонтоз одатан аз хуншории милки дандон ё мавҷудияти фасод cap мешавад. Ҳантоми шиддат ёфтани просесси беморӣ милки дандон пажмурда шуда, дандон меафтад. Бемори вазнин бошад, милки дандон газак гирифта (гингивит), ҳангоми фишурдан аз милки дандон фасод ҷорӣ мешавад, дандон меҷунбад, бӯй мегирад ва ғайра. М у о л и ҷ а: кандани дандон, протез, пломба ва ғайра. Ба чораҷӯиҳои умумии муолиҷаи Парадонтоз тадбирҳои физиотерапевтӣ, гормонҳои анаболӣ ва ҷинсӣ, стимуляторҳои антезаҳои биогенӣ, витаминотерапия ва ғайра мансубанд.
П е ш г и р ӣ: истеъмоли хуроки дурушт, баробар истифода бурдани дандонҳо ҳангоми хӯрдани хӯрок, сари вақт пломба кардан ва тарошидани санги дандон.
Ад.: К о р ы т н ы й Д. И., 3 а э у л е в- с и а я Л. Я., Пародонтоз, Алма-Ата, 1978.