Нобаробарӣ дар математи­ка

Нобаробарӣ дар математи­ка, вобастагии байни ададҳо ё бузургиҳост, ки нисбат ба ҳамдигар калон ё хурд будани онҳоро нишон медиҳад. Барои ишораи Нобаробарӣ аломати < -ро истифода мебаранд, ки қуллаи он ба самти адади хурд нигаронда мешавад. Масалан, вобастагиҳои 2>1 ва 1 < 2 нишон медиҳад, ки 2 аз 1 калон аст. Баъзан якчанд Нобаробариро якбора менависанд (масалан, а < b < с). Барон яке аз ададхои а ва b аз ди- гараш калон ва ё ба он баробар бу- двнашро ифода намудан чунин менависанд. а > b (ё b < а) ва мехонанд: «а аз b калон ё баробари он аст» («b аз а хурд ё баробари он мебошад») ё худ мухтасар: на аз b хурд нест» (ё «b аз а калон нест»).  Навишти а  нобаробарии ададҳои а ва b -ро ифода намуда, кадоме аз онҳо калон буданашро нишон намедиҳад. Ҳамаи ин вобастагиҳоро низ Нобаробарӣ меноманд.

Аксари хосияти Нобаробариҳо ба хосияти баробариҳо умумият доранд: Масалан, агар ба ҳар ду тарафи Нобаробарӣ як адад ҷамъ (ё аз ҳар ду тарафи Нобаробарӣ як адад тарҳ) карда шавад, Нобаробарӣ тағйир намеёбад. Худи ҳамин тавр ҳар ду тарафи Нобаробариро ба адади мусбат зарб наму­дан мумкин аст. Вале, агар ҳар ду тарафи Нобаробарӣ ба адади манфӣ зарб кар­да шавад, маънои Нобаробарӣ тағйир меёбад (яъне аломати > бо аломати < ало- мати < ба > иваз мешавад). Аз Нобаробариҳои А < В ва С < D Нобаробарии А + С < < В + D ва А — D < В — С бармеоянд, яъне Нобаробариҳои ҳамномро (А < В ва С < D) аъзо ба аъао ҷамъ, Нобаробариҳои гуногунномро (А < В ва D > С) аъзо ба аъзо тарҳ кардан мумкин аст. Агар ададҳои А, В, С ва D мусбат бошанд, аз Нобаробариҳои А < В ва C<D Нобаробариҳои AC<BD ва A/D<B/C бармеоянд, яъне Нобаробариҳои ҳамномро (барои ададҳои мусбат) ба ҳамдигар аъзо ба аъзо зарб, Нобаробариҳои гунотунномро аъзо ба аъао тақсим кардан мумкин аст.

Ад.:Коровкин   П. П.. Неравенства, 4 изд.. М., 1974. Р. Муллоҷонов.