Мактаби Франкфурт

Мактаби Франкфурт – мактаби фалсафа ва социологияи муосири немис. Солҳои 30—40 асри 20 аз тарафи профессори М. Хоркхаймер (1895—1973) таъсис шудааст. Баъди ҳиҷрати Хоркхаймер ба ИМА дар Женева, Париж ва Университети Колумбияи ИМА интишор ёфт. Намояндагони асосиаш — Т. Адорно (1903—69), Г. Маркузе (1898—1979), Ю. Хабермас (тавваллуд 1929).

Органи асосии мактаб журнали «Zeitschrift fiir Sozialforschung» («Журнали тадқиқотҳои иҷтимоӣ», 1932—41) буд. Taҳти «Назарияи танқиди ҷамъият» баъзе ҷиҳатҳои таълимоти К. Марксро бо ғояҳои Г. Гегель ва 3. Фрейд (1856—1939) омехтанӣ мешуд. Дар таълимоти мактаби Франкфурт масъалаи ғайрият масъалаи асосӣ мегардад.

Баъди Ҷанги дуюми ҷаҳонӣ зиддиятҳои байни пайравони мактаб, алалхусус байни Э. Фромм (1900— 1980) ва Маркузе хеле тезутунд гардида, аксар намояндагони ҷавони мактаби Франкфурт аз ғояҳои ибтидоии он дур шуданд. Дар натиҷаи ин зиддиятҳо ибтидои солҳои 70 мактаб пароканда шуд. Ба тараққии фалсафа ва социологияи ғайримарксистӣ таъсир расондааст.