Ҷамъият

“САРҲАДЧИЁНИ СОВЕТӢ” газета, органи комитети районии Партияи Коммунистии Тоҷикистон ва Совети депутатҳои меҳнаткашони райони Даштиҷум. Аз соли 1938 то 1957 то тиражи 1000 нусха, ҳафтае 1 маротиба ба забони тоҷикӣ нашр мешуд. Аввал бо номи «Сарҳадчиёни сурх» мебаромад, аз 2 июли 1955 «Сарҳадчиёни советӣ» ном гирифта буд.

САРШУЁН, як намуди маросими халқист, ки дар байни тоҷикон аз қадимулайём маъмул буда, пас аз як ҳафтаи издивоҷи духтар барпо мегардад. Дар он занҳо зиёфат ороста, мӯи мандабофтаи духтарии арӯсро кушода, думила мебофтанд, ки он аломати оиладории арӯс буд. Ҳоло ин одат аз байн рафта истодааст. М. Ҳомидҷонова.

САРШУМОР, Сарона, андози сарикасист, ки бори аввал дар аҳди муғулҳо ба сифати андози доимӣ ҷорӣ шуда буд. Он вақтҳо Саршумор «кунчур» ном дошта, аз ҳамаи аҳолӣ ситонда мешуд. Андозаи Саршумор вобаста ба сарвати шахси андоздиҳанда аз як то даҳ динор буд. Вало дар амал Саршумор мувофиқи даромад ситонида намешуд. Дар …

САРФАРМОНДЕҲИ ОЛӢ, сардори олии қувваҳои мусаллаҳи давлат (ё иттифоқи давлатҳо) аксар дар давраи ҷанг ва баъзан дар шароити осоишта. Сарфармондеҳи олӣ ба ҳамаи муассисаҳои гражданӣ, аҳолии ҳудуди давлат ва мавқеъҳои амалиёти ҳарбӣ ҳокимияти фавқулодда дорад. Вазифаи Сарфармондеҳи олӣ дар Россия бори аввал июли 1914 муқаррар шуд. Дар Иттифоқи Республикаҳои Советии …

САРФАРМОНДЕҲ, фармондеҳи қӯшунҳо (флот, авиатсия) -и ягон ҷабҳаи ҳарбӣ ё самти стратегӣ, инчунин ягон навъи қувваҳои мусаллаҳ. Дар гузашта Сарфармондеҳ барои роҳбарии тамоми армияи амалкунанда таъин мешуд, вале баробари пайдоиши фронт-ҳо Сарфармондеҳро ба ҳар як фронт таъин мекардагӣ шуданд. Дар Қувваҳои Мусаллаҳи Советӣ Сарфармондеҳи қӯшунҳоя ракетии таъиноти стратегӣ, пиёдагард. ФҲБ, …

САРТАРОШӢ, як навъ касб, яке аз пешаҳои қадимист. Дар гузашта Сартарошӣ машғулияти мардона буд. Сартарош баробари тарошидани муйсар, риш ва ба тартиб даровардани мӯйлаб инчунин хатна, хунгирӣ, табобати баъзе касалиҳои асабро ба ӯҳда дошт. Аксари сартарошон шогирд доштанд. Баъди омӯхтани касби Сартарошӣ шогирд маросими розигии устодро мегузаронд (нигаред, Камарбандон) ва …

САРТ, с а р т ҳ о, номест, ки қабилаҳои бодиянишини турку муғул ба аҳолии муқимии Осиёи Марказӣ — суғдиён ва ворисони онҳо — тоҷикон додаанд. Сонитар ин номро ба қабилаҳои муқиминишиншудаи туркҳо (ӯзбекҳо) низ нисбат кардаанд. Дар за- бони туркии қадим калимаи Сарт ба маънои «савдогар», «пешвои корвон» истифода …

САРРОФХОНА, дӯкон ё муассисаест, ки ба майда кардан ва савдои пул машғул буда, пули маҳаллиро ба пули хориҷӣ ва пули хориҷиро ба пули маҳаллӣ иваз мекунад. Саррофхона дар Юнони Қадим, Рими Қадим ва дигар мамлакатҳо маълум буд. Дар асрҳои миёна Саррофхона дар бисёр шаҳрҳои Европа низ вуҷуд дошт. Парокандагии пулбарорӣ …

САРМАҚОЛА, мақолаи публитсистии редаксионӣ (баъзан муаллифдор), ки шумораи навбатии нашрияи даврагӣ (газета, журнал) бо он оғоз меёбад. Дар матбуоти партиявии советӣ Сармашқ яке аз воситаҳои муҳими ташвиқи сиёсати Партияи Коммунистии Иттифоқи Советӣ Партияи Коммунистии Иттифоқи Советӣ Коммунистическая Партия Советского Союза КПСС дар тамоми соҳаҳои ҳаёти ҷамъиятист. Сармақола дар нашрияҳои даврагии …

САРМАТҲО (аз лотинӣ 8агта1ае), номи муштараки қабилаҳои эронизабон, ки асри 3 то милод—асри 4 милод дар биёбонҳои аз дарёи Тобол дар Шарқ то дарёи Дунай дар Ғарб маскун буданд. Таърихи ибтидои Сарматҳо бо савроматҳо вобастааст. Хоҷагии Сарматҳо асосан аз чорводорӣ иборат буд. Сарматҳои бо аҳолии муқимии деҳқон ҳамроҳшуда бо зироат …