Ҷамъият

ФЛОТ (франсавӣ Flotte), иттиҳодияи ҳарбии зудамалкунандаи флоти ҳарбии баҳриро гӯянд, ки барои амалиёти ҷангӣ дар баҳр (уқёнус) таин шудааст. Аз соедииенияҳои гуногуни навъҳон қӯшун — киштиҳои зериобӣ, рӯиобӣ, авиасияи баҳрӣ, аскарони пиёдагарди баҳрӣ, қӯшунҳои ракетию артиллерии соҳилӣ иборат мебошад. Флотро фармондеҳ идора мекунад. Ба ҳайати он штаб ва дигар органҳои …

ФИҚҲ арабӣ — донистан, фаҳмидан, дарофтан), як қисми илоҳиёти ислом ва қисми таркибии шариат аст, ки қоидаю қонунҳои шаръӣ ва ҳуқуқиро танзим мекунад. Донандаи қоидаву қонунҳои шаръию ҳуқуқиро фаҳеқ мегӯянд. Фақеҳон ҳам илоҳиётшинос ва ҳам ҳуқуқшиносони исломанд. Онҳо дар асоси Қуръон, суннат, иҷмоъ, қёс масъалаҳои системаи ҳуқуқи шаръӣ (илми ибодат), …

ФИРҚА, (арабӣ—гурӯҳ, ҷамоат), гурӯҳҳо ё шохаҳои сершумори дини исломро гӯяпд, ки нисбат ба рукнҳои асосии он дар ихтилофанд. Дар ҳадисе роҷеъ ба 73 Фирқаи ислом сухан меравад. Гуё тамоми фирқаҳои ислом дар натиҷаи ихтилоф бо аҳли суннат ва ҷасмоат ба вуҷуд омадаанд. Ҷараёни ба вуҷуд омадани фирқаҳои исломро бисёр муаррихон …

ФИЛЛИПИНИҲО, номи умумии халқҳои таҳҷоии Филиппин (висайя, илокҳо, тагалҳо, ифугао, ибанагҳо, биколҳо ва дигарон). Шумораашои 41,5 млн (1975). Аксар ба аабонҳои филиппинӣ гап мезананд. Диндорони Филипин асосан католиканд, қисман протестант ва мусулмонанд.

ФИЛИАЛИ ТОҶИКИСТОНИИ Академияи Фанҳои СССР, муассисаи олии илмии Ресспубликаи Совети Сотсиалистии Тоҷикистон. Соли 1941 Базаи тоҷикистонии Академияи Фанҳои СССР (таъсисаш 1932) ба Филиали Тоҷикистонии Академияи Фанҳои СССР табдил ёфт (роҳбараш академик Б. П. Павловский). Ба он институтҳои тадқиқоти илмии геология, ботаника, зоология ва паразитология, таърих, забон ва адабиёт, инчунин расадхонаи …

ФИЛАРМОНИЯИ ДАВЛАТИИ ТОҶИКИСТОН ба номи А. Рӯдакӣ, коллективи эҷодиест, ки соли 1938 таъсис ёфта, гурӯҳи сарояндагон, навозандагон ва раққосони боистеъдодро муттаҳид намуда, дар ташвиқу тарғиби мусиқии касбии тоҷик саҳми калон гузоштааст. Ба ҳайати эҷодии Филармонияи давлатии Тоҷикистон бисёр ҳунарпешагон аз дастаи Театри мусиқии тоҷик, коллективҳои касбию ҳаваскор, инчунин ҳофизони машҳури …

ФИЛАРМОНИЯ (аз юнонӣ рhelleo — дӯст медорам ва harmonia — таносуб), дар Иттифоқи Советӣ созмони давлатии консертӣ, ки мақсади асосии он таблиғи асарҳои бадеии мусиқист.

ФЕСТИВАЛ (аз лотинӣ festivus — хушҳолӣ, идона), идҳои оммавие, ки дар он комёбиҳои санъати мусиқӣ, театр, сирк, кино ва ғайраро ба намоиш мегузоранд. Фестивалҳо байналхалқӣ ва умумииттифоқӣ мешаванд. Аксар онҳо ба як мавзӯъ ва ё навъи санъати муайян (Фестивали ҷавонон ва дониигҷӯён барои «Сулҳ ва дӯстӣ», Ф.-ҳои кино ва ғ.) …

ФЕОДАЛИЗМ (немисӣ Ғеodalismus, франсавӣ feodalite, аз лотинӣ feodum — феод — мулки меросӣ), формасияи синфию антагонистиест, ки дар инкишофи умумиҷаҳонии таърихмаъмулан баъди сохти ғуломдорӣ меояд. Барои қисме аз халқҳо (масалан, славянҳо), ки сохти ғуломдориро аз сар нагузарондаанд, аввалин формасияи синфию антагониотӣ буд. Муносибатҳои истеҳсолии феодалӣ новобаста аз шароити конкретию таърихӣ, …

ФЕДЕРАСИЯИ УМУМИҶАҲОНИИ ИТТИФОҚҲОИ КАСАБА (ФУИК), соли 1945 таъсис ёфт. Зиёда аз 70 маркази иттифоқҳои касабаи миллии мамлакатҳо (аз ҷумла СССР ва дигар мамлакатҳои сосиалистӣ) -ро бо шумораи умумии зиёда аз 190 млн нафар аъзо (апрели 1978) муттаҳид менамояд. Ж. «Всемирное профсоюзное движение» («Ҳаракати умумиҷаҳонии иттифоқҳои касаба»)-ро нашр мекунад. Раиси ФУИК …