Илм

Нуқси инкишоф аномали­яи и н к и ш о ф, инҳирофи сохти мӯътадили организм дар просесси инкишофи дохилибатнӣ ё баъди та­валлуд Нуқси инкишоф аз таъсири омилҳои ирсӣ (нигаред Бемориҳои ирсӣ) ё зарарнок (алкогол, диабети модар, бемориҳои вирусӣ ё паразитии модар ё ҷанин ва ғайра), ки ба эмбрион (ҷанин) бевосита таъсир …

Нуқси дил тағйироти патоло­гии сохти дил, ки боиси вайрон шу­дани функсияи он мегардад. Нуқси дил дар натиҷаи инкишофи нодурусти модарзодӣ (Нуқси дили модарзодӣ) ва баъди таваллуд cap задани бемориҳои дил (Нуқси дили ғайримодарзодӣ) пайдо мешавад. Нуқси дили модарзодӣ (тағйир ёфтани шакли клапанҳои дил, нуқсони рагҳои калон ё девораи байни қисмҳои …

Нуқс ва камол (саҳеҳтараш нақс — айб, камбудӣ, кос­тӣ, норасоӣ ва пуррагӣ, томӣ, фазилат), мафҳумҳои фалсафианд, ки ҳолату хусусият, кайфияту вазъияти мухолифи одамиро ифода мекунанд. Дар Нуқс ва камол ғолибан зина- ҳои таҳаввулоту такомулоти маънавию ҷисмонӣ ва ахлоқӣ инъикос ме­шаванд. Мафҳумҳои Нуқс  ва камол дар ра­вияю таълимотҳои мухталифи фалсафию ахлоқӣ …

Нуғнуғатон ду мушакест, ки дар пешгоҳи ҳалқум ҷой гирифтааст ва барои фурӯ бурдани таом хизмат мекунад. (Пищевод)

Нухус (ар.     аз пирй лоғар шудан), лоғариеро гӯянд, ки ба пи­рон хос аст; аз афсурда шудани уэвҳои ҳозима ва рагҳои онҳо ҳодис мешавад.

Нухоъ (ар. О** — ҳароммағз), мағзи мӯхраҳои пушт, маӯзи тӯлониеро гӯянд, ки дар васати мӯҳраҳо ҷойгир аст. Нигаред Ҳароммағз. мед. спинной мозг

Нутқ  (ар. & — қобилняти гап задан, гуфтор), алоқаи забонӣ, яке аз намудҳои робитаи одамон. Нутқ ҳамчун воситаи мутобиқкунии фаъолияти якҷоя дар коллектив ба вудуд омадааст. Дар адабиёти илмӣ оид ба моҳият ва вазифаҳон Нутқ ақидақои мухталиф вудуд доранд. Б. Кроче Нутқро воси­таи ифодаи эҳсосот мешуморад; 0. Дитрих, К. Яберг, …

Нутфа (ар. — манӣ), спер­матозоид (аз юнонӣ. sperma, spermn- t-os — тухм, zoon — мавҷудоти зинда ва eidos — намуд), хуҷайраи ҷинсии мард, наринаи ҳайвонот ва бисёр раставиҳо. Нутфа аз сарак, ки яд­ро ва хроматин дорад, гарданча ва думча иборат аст. Дум­чаи Нутфа вазифаи ҳаракатро иҷро мекунад. Нутфаи баъзе бемӯҳраҳо …

Нутталлиоз, касалии ҳайвоноти тоқсум, ки паразитҳои якҳуҷайрагии нутталлия (Nuttallia egui) ба вуҷуд меорад. Дар тамоми дунё (ғайр аз Антарктида) аз ҷумла дар минтақаҳои ҷануби шарқӣ ва бисёр вилоятҳои марказии РСФСР-и СССР вомехӯрад. Нутталлиоз асосан баҳору тобистон мушоҳида мешавад, ки ин ба давраи авҷи афзошии канаҳо — паҳнкунандаи касалӣ рост меояд. …

Нутасия (лотинӣ nutatio — лаппиш) дар механика, ҳаракати лаппандаи ҷисми сахт ҳангоми дар атрофи меҳвари худ давр задани ҷисм; ин гуна ҳаракат дар меҳвари даврзании хусусии ҷисм ба вучуд меояд ва ҳар қадаре ки ҷисм бо суръати калон давр занад, басомади лаппиши нутасионии он ҳамон қадар зиёд, амплитудааш кам меша­вад. …