Биология

САФИФА (арабӣ пешонӣ) тибби қадим истилоҳест, ки мавзеи байни чашмону мӯи пеши сарро ифода мекунад.  

САФЕДПАРДАИ ЧАШМ, нигаред, Сулбия.

САФЕДМУРУД, як навъ муруди маҳаллӣ. Дарахташ сершоху сербарг, то 10—19 метр қад мекашад. Пӯстлохи танаву шохҳояш хокистарӣ; баргаш калон (дарозиаш 7—8 сантиметр, бараш 5—6,5 сантиметр), дилшакл, дандонадор; мевааш миёна (вазни як донааш 55—61грамм), пӯсташ нисбатан тунуки зардтоб, мағзаш Сафедтоб, камоб, хушбӯй, ширин ё нордон, то 9,85% қанд, 0,15 —0,16% ҷавҳар, …

САФЕДАК, як навъ гандуми ҷойдорӣ, ки бештар дар Ғарм ва вилояти Ленинобод мекоранд. Нигаред, низ Гандум.

САФАРГИЁҲ, ҷинси гиёҳҳои як, ду, бисёрсола ва буттаест аз оилаи Вога£1пасоае. Сафаргиёҳ қариб 100 намуд дорад, ки дар тамоми дунё (бидуни Австралия), алалхусус дар Америкаи Шимолӣ ва Ҷану- бӣ, кишварҳои баҳри Миёназамин ва Африка бисёр аст. Дар Иттифоқи Республикаҳои Советии Сотсиалистӣ Союз Советских Социалистических Республик СССР 7 (дар Республикаи Советии …

САТРАНГ, номи дигари мардумгиёҳ.

САТАН , як навъ бемориест, ки аз он гӯшти бини дандонҳо бадбӯ мешаванд. Нигаред, низ Пародонтоз.

САРЪ, эпилепсия (аз юн. ерБ 1атЬапо — медорам, ҳуҷум мекунам), як навъ бемории музмини майнаи сари одамро гӯянд, ки сабабҳои пайдоишаш гуногун буда, асосан дар шакли хурӯҷи (эҳтидоди) такроршаванда зоҳир мегардад. Саръ яке аз бемориҳои маъмули асабию рӯҳӣ мебошад. Ба он қариб 1%-и аҳолии ҷаҳон гирифтор аст. Бештар дар синни …

САРХАСШАКЛҲО, сарахсшаклҳо (Р1епйорЬу1п), як гурӯҳи растаниҳои дараҷаи олист, ки гайр аз ушнаҳо тамоми растаниҳои дараҷаи олии ботухм (сархасҳо, чилбандҳо, плаунҳо, селагинеллаҳо, псилотиҳо ва бисёр гурӯҳҳои растании мурдарафта)-ро дар бар мегиранд. Дар Тоҷикистон аз гурӯҳҳои номбурдаи Сархасшаклҳо фақат баъзе намудҳои сархас ва чилбанд (чилбугум) месабзанд. Одатан дар сояи буттаву дарахтон, зери …

САРХАС, сарахс (ГШс1пае), як гурӯҳи растаниҳои дараҷаи олист, ки қадимтарии ба ҳисоб меравад. Ҳоло дар дунё 300 ҷинсу 10 ҳазор намуди Сархас боқӣ мондааст. Онҳо дар шароити хеле гуногун (биёбон, кӯлу ботлоқзор, кӯҳсор ва дигар) мерӯянд. Дар Тоҷикистон 21 намуди Сархас маълум буда, ба 4 оила тааллуқ дорад: моракиҳо,сарахсҳои ҳақиқӣ, …