Биология

Нахи пахта, нахест, ки пунбадонаро пӯшондааст; ҳуҷайраи дарозрӯяи эпидермиси пӯст (дарозиаш 20—50 миллиметр), ки асосан аз целлюлоза иборат аст. Дар як пояи растанӣ 4— 15 хазор нах инкишоф меёбад. Шакли Нахи пахта тасмаи ҷилодори печони сафед ё дар баъзе навъҳо зардтоб, сабзтоб ва қаҳваранг аст. Нархи пахта 1/3 ҳиссаи массаи …

Наслдиҳи ҳайвонот, насловарӣ, қобилияти насл оварда тавонистани ҳайвонот, ки ба дар як намуди он хос буда, дар ҷараёни эволюция пайдо шудааст. Он дар ҳай­воноти гуногуннасл ҳар хел мешавад. Ҳайвоноти яксикла, яъне дар давоми ҳаёти худ як маротиба наслдиҳанда, одатан сернасланд; ҳайвоноти серсикла, ки модинаашон якчанд бор насл медиҳад, камнасланд. Ҳайвоноти …

Наск (Lens), ҷинси растаниҳои яксолаест аз лӯбиёиҳо. Пояаш рост ё каме хам, баландиаш 20—55 см. Баргаш майдаи мӯякдор, гулаш майда, сафед, гулобӣ ва бунафши ка- будча, 1—3-тоӣ дар бари барг ҷойгир аст. Наск худ аз худ ва ба воситаи ҳашарот гардолуд мешавад. Ғилофакаш кӯтоҳи ромбшакл, ду-се, баъзан як дона дорад. …

Нарён, айғир, аспи нар. Нарён назар ба модиён сусттар калон мешавад ва дертар болиғ мегардад. Нисбат ба байтал вазнинтар, сари дӯшаш 2—3 см баландтар, сараш калонтар буда, пойҳои дарози мустаҳкам дорад. Айғир барои беҳтар кардани сифати галаи аспон аҳамияти калон дорад. Ҳангоми интихоби Нарён барои наслгирӣ ба давандӣ, қоби- лиятн …

Нармбаданҳо, моллюскҳо (Mollusca, аз лот. moliuscus— нарм), як навъи ҳайвонҳои бемӯҳраеро гӯянд, ки қариб 130 ҳазор намудро дарбар мегирад. Нармбаданҳо ба 7 синф тақсим мешаванд: шикампойҳо, моноплакофорҳо, Нармбаданҳои зиреҳакдор, Нармбаданҳои  безиреҳак, Нармбандҳои дутабақа, белпойҳо ва сарпойҳо. Тахмин мекунанд, ки саравлоди Нармбаданҳо кирмдон камаъзон хордор буданд. Нармбаданҳои ҳафриётӣ аз давраи кембрий …

Нардсунбулиҳо (Valerianacc- ае), оилаи гиёҳҳои дупаллагӣ, алафй, нимбутта ё бутта. Баргҳои рӯ ба рўи яклухт, сетоӣ ё серчок, гули дуҷинса ё ҷудоҷинса ва гултӯдаи мураккаб доранд. Гинетсеяшон аз 3 мевабарг иборат аст. Зиёда аэ 420 намуд, ки ба 13 ҷинс мансуб аст, дар минтақаҳои мӯътадили Евросиё, Африка, Америка мерӯяд. Дар …

Нардсунбул сунбули румӣ, валериана (Valeriana), ҷинси гиёҳҳои бисёрсолаест аз оилаи нардсунбулҳо. Барги яклухту сетоӣ 6 парра-парра чока, гули майдаи қифшакли сафед ё гулобй дорад. Зиёда ап 200 намудаш асосан дар кўҳҳои Анди Америкаи Ҷанубӣ ва Евросиё паҳн шудааст. Дар ИТТИҲОДИ ШӮЪРАВӢ қариб 30 намуди Нардсунбул месабзад. Дар байни онҳо  бештар …

Наргиса, абҳар, гули қаҳд (Narcissus), ҷинси гиёҳест пиёзакбех аз оилаи косагулҳо; гули хушбӯи навбаҳор. Баландиаш 20—60 см, аз 2-то 6-то барги дарози тасмашакл дорад. Дар як пояи он аз 1-то 15-то гул мешукуфад. Гулаш 6-баргаб  калон (диаметраш 2—10 см), сафед ё зард, мевааш ғўзаи сепаллаи сертухм, тухмаш мудаввар ё  гўшадори …

Намуд (species), яке аз воҳидҳои асосии структуриест дар таснифи организмҳои зинда, ки давраи сифатии таҳаввули онҳоро ифода мекунад. Аз ин рӯ як ҷузъи асосӣ дар таснифоти ҳайвонот, наботот ва микроорганизмҳо мебошад. Дар ҳа­маи организмҳое, ки бо роҳи чинсӣ (дутарафа бордоршавӣ) афзоиш ме­кунанд (ба ин гуна организмҳо қа­риб ҳамаи ҳайвонот, як …

Намошомкушо, гули намозишом, гули шабчароғ, мирабилис (Mirabilis jalapa), гулест аз оилан Nyctaginaceae. Растании бисёрсола, ва­ле дар шароити киштукор яксола аст. Баландиаш аз 50 см то 1 м, ре­шааш лӯнда-лӯндаи ғафс. Пояаш рост, сершохча, баргаш думчадори дилшакл. Гули қифшакли сурх, гулобӣ, норанҷӣ, сафед, зард дорад, фақат шабона (номаш ҳам аз ҳамин …